Xuất hiện từ rất sớm trong lịch sử Việt Nam, Giỗ tổ Hùng Vương là ngày lễ tưởng nhớ công lao dựng nước của tổ tiên người Việt. Ngày nay, người ta vẫn chưa biết chính xác cột mốc “ra đời” của ngày lễ này là ngày nào, chỉ biết rằng nó đã đi cùng thời gian và gắn liền với những biến cố thăng trầm của lịch sử.
Nói về ngày Giỗ Tổ, sự kiện có từ thời Thục Phán - An Dương Vương, nhằm khẳng định vai trò của thời đại các vua Hùng đã xây dựng giang sơn. Chính vì thế mà hàng năm luôn để một ngày để tưởng nhớ những người đã xác lập và xây dựng lên đất nước - các vua Hùng nói chung.
Tuy nhiên, ngày giỗ này không phải lúc nào cũng là 10/3. Xưa kia, người dân thường không đi lễ vào ngày mùng 10/3 mà tự chọn ngày tốt theo bản mệnh của mình. Họ đến để lễ các vua Hùng suốt năm. Thời điểm đông nhất thường rơi vào các tháng xuân - thu chứ không định rõ ngày nào.
Điều này khiến cho thời gian lễ bái kéo dài liên miên, gây tốn kém tiền của, lại không bày tỏ được lòng thành kính của toàn dân. Nhận thấy điều này, Tuần phủ Phú Thọ ông Lê Trung Ngọc vào năm 1917 (niên hiệu Khải Định năm thứ nhất) đã làm bản tấu trình lên Bộ Lễ, xin định lệ lấy ngày mùng 10/3 âm lịch hàng năm để nhân dân cả nước kính tế Quốc tổ Hùng Vương, trước một ngày so với ngày hội tế của dân xã bản hạt. Đồng thời, ông cũng xin miễn trừ các khoản đóng góp của nhân dân địa phương vào các kỳ tế lễ mùa thu.
Sau đó, Bộ Lễ đã ban hành công văn phúc đáp và chính thức định lệ ngày quốc lễ Giỗ Tổ Hùng Vương là ngày mùng 10/3 âm lịch và quy định nghi thức, nghi lễ, lễ vật tế Tổ hàng năm.
Dung (Nguoiduatin.vn)
