Việt Nam sẽ thiếu hụt hàng triệu nữ giới vào năm 2034

Theo báo cáo của Tổng cục thống kê, dự báo đến năm 2034, Việt Nam sẽ thiếu hụt hàng triệu nữ giới do tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ngày càng cao.

Vào sáng nay 18/12, Hội nghị Công bố kết quả nghiên cứu chuyên sâu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, dự báo dân số đến năm 2069 do Tổng cục Thống kê tổ chức.

Sau kết quả của Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 đã được công bố vào ngày 19/12/2019, Tổng cục Thống kê thực hiện nghiên cứu phân tích chuyên sâu một số chủ đề dân số, gồm: mức sinh, mất cân bằng giới tính khi sinh, di cư và đô thị hoá, già hóa dân số, đồng thời dự báo dân số Việt Nam giai đoạn 2019-2069. 

Trong số những nội dung trên, những vấn đề liên quan đến mất cân bằng giới tính khi sinh thu hút sự quan tâm của các đại biểu. 

Cụ thể, tại hội nghị đã đưa ra số liệu chứng minh tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở nước ta đang ở mức rất cao.

Tỷ số giới tính khi sinh (TSGTKS) bắt đầu tăng trở lại vào năm 2004, đạt mức 112 bé trai/100 bé gái sau năm 2010 và chững lại từ đó đến nay. Năm 2019, tỷ lệ này cũng chỉ là 111,5 bé trai/100 bé gái mà không hề có sự tăng lên.

Một vần đề đáng báo động khác về TSGTKS đó là việc thiếu hụt hàng nghìn bé gái. Năm 2019, có khoảng 45.900 trẻ em gái bị thiếu hụt, nguyên nhân bắt nguồn từ việc TSGTKS ở Việt Nam cao hơn mức sinh học tự nhiên (104-106 trai/100 bé gái). Số lượng trẻ em gái thiếu hụt chiếm 6,2% số lượng trẻ em gái sinh ra. 

Tâm lý ưa thích con trai và nhu cầu cần có con trai tác động tới việc sinh thêm con của các cặp vợ chồng. Những cặp vợ chồng đã có hai con nhưng chưa có con trai, khả năng sinh thêm con cao gấp đôi so với những cặp vợ chồng đã có ít nhất một con trai. 

Việc sinh thêm con để có con trai đặc biệt rõ rệt ở nhóm dân số có trình độ học vấn cao và mức sống tốt hơn. Sự ưa thích con trai còn được thể hiện qua việc lựa chọn giới tính trước sinh ngay từ lần sinh đầu, với TSGTKS là 109,5 bé trai/100 bé gái đối với lần sinh đầu tiên; TSGTKS tiếp tục tăng ở lần sinh từ thứ ba trở lên (119,8 bé trai/100 bé gái). 

Đối với các cặp vợ chồng sinh liên tiếp 2 con gái, TSGTKS của lần sinh thứ ba là 143,8 bé trai/100 bé gái. Mức độ mất cân bằng giới tính khi sinh hiện tại sẽ ảnh hưởng đến cơ cấu dân số trong tương lai như dư thừa số lượng nam thanh niên. 

Dự báo cho thấy, nếu TSGTKS vẫn giữ nguyên như hiện nay, số nam giới từ 15-49 tuổi sẽ dư thừa năm 2034 là 1,5 triệu người, năm 2059 là 2,5 triệu người; nếu TSGTKS giảm nhanh và đạt mức bình thường vào năm 2039 thì số nam giới từ 15-49 tuổi sẽ dư thừa vào năm 2034 là 1,5 triệu người, năm 2059 là 1,8 triệu người. 

Cũng tại hội nghị, Tổng cục đã đưa ra báo cáo về mức sinh của nước ta hiện nay. 

Trong vòng 30 năm qua, mức sinh của Việt Nam đã giảm gần một nửa: tổng tỷ suất sinh (TFR) giảm từ 3,80 con/phụ nữ vào năm 1989 xuống còn 2,09 con/phụ nữ vào năm 2019. Việt Nam vẫn duy trì mức sinh ổn định ở mức thay thế trong hơn một thập kỷ qua, xu hướng sinh hai con vẫn là phổ biến. 

Kết quả này tiếp tục khẳng định, Việt Nam đã thực hiện thành công chương trình Dân số kế hoạch hóa gia đình đối với mục tiêu giảm sinh. 

Bên cạnh đó, hội nghị cũng đưa ra dự báo dân số giai đoạn 2019-2069. Theo đó, Việt Nam sẽ chấm dứt thời kỳ cơ cấu dân số vàng đã xuất hiện và tồn tại ở Việt Nam từ năm 2007 vào năm 2039, khi mà dân số từ 65 tuổi trở lên sẽ vượt 15% tổng dân số.

Giai đoạn 2026-2039, Việt Nam vẫn trong thời kỳ cơ cấu dân số vàng nhưng tỷ trọng dân số từ 65 tuổi trở lên đã tăng và đạt trên 10%. 

Năm 2026, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số già. Dự báo, thời kỳ dân số già sẽ kéo dài trong 28 năm (giai đoạn 2026-2054), tương ứng với tỷ trọng dân số từ 65 tuổi trở lên chiếm từ 10,2% đến 19,9%. 

Sau đó là thời kỳ cơ cấu dân số rất già (giai đoạn 2055-2069) tương ứng với tỷ trọng dân số từ 65 tuổi trở lên chiếm từ 20% đến dưới 29,9%.  

Theo Hạ Vũ (Pháp Luật & Bạn Đọc)