Xã hội

Nhiều sai phạm trong dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông

Giá mua thiết bị và đoàn tàu của dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông đã được điều chỉnh tăng vốn khoảng 3.143 tỉ đồng.


Bộ GTVT cho biết đơn vị vẫn đang thực hiện một số kết luận của Kiểm toán Nhà nước về một số sai sót, tồn tại tại dự án đường sắt đô thị tuyến Cát Linh – Hà Đông.

Trước đó, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) có thông báo kết quả kiểm toán hoạt động xây dựng và việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông.

Nhiều sai phạm trong dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông
Vừa qua Bộ GTVT cũng có văn bản trả lời cử tri về dự án này. Ảnh: V.LONG

Theo đó, KTNN phát hiện hàng loạt sai phạm trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, điều chỉnh tăng vốn và ký kết hợp đồng dự án…

Cụ thể, việc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án (8.769 tỉ đồng lên 18.001 tỉ đồng, tăng 205% so với tổng vốn đầu tư ban đầu được duyệt). Tuy nhiên, khi quyết định điều chỉnh tăng vốn dự án vào tháng 2-2016, Bộ GTVT không báo cáo Thủ tướng để trình Quốc hội thông qua chủ trương điều chỉnh vốn là chưa thực hiện đúng nghị quyết 49 của Quốc hội, trái với quy định của Luật đầu tư công.

Về tài chính của dự án đến 30-6-2018, số vốn đầu tư vào đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông theo báo cáo của chủ đầu tư khoảng 11.337 tỉ đồng, nhưng kết quả kiểm toán chỉ ghi nhận khoảng 8.679 tỉ đồng đã đầu tư vào dự án.

Số chênh lệch khoảng 2.656 tỉ đồng do chủ đầu tư tính sai khối lượng 360 triệu đồng, sai đơn giá 175 tỉ đồng, sai khác 698 tỉ đồng, chưa đủ điều kiện quyết toán 1.781 tỉ đồng.

Chỉ riêng hạng mục thiết bị và đoàn tàu của dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông đã được điều chỉnh tăng vốn khoảng 3.143 tỉ đồng, trong đó hạng mục đoàn tàu tăng 364 tỉ đồng (tăng 34,4%), hạng mục thiết bị tăng 2.778 tỉ đồng (tăng 227%).

Bên cạnh đó, Bộ GTVT đã phê duyệt phụ lục hợp đồng EPC phần thiết bị với đơn giá 178,7 triệu USD, cao hơn khoảng 8,3 triệu USD so với giá trong hợp đồng EPC không đúng chỉ đạo của Thủ tướng.

Trong quá trình đàm phán, Ban Quản lý dự án đường sắt chưa làm rõ chênh lệch tăng 3,19 triệu USD trong việc thay đổi vật liệu vỏ tàu, chi phí vận chuyển tăng 3,945 triệu USD theo quy định của Bộ GTVT.

Ngoài ra, KTNN cũng chỉ ra lưu lượng hành khách sử dụng đường sắt Cát Linh - Hà Đông được đơn vị tư vấn Trung Quốc giả định tính toán, phân tích hiệu quả kinh tế dự án cao hơn nhiều lần so với số liệu dự báo của Viện Chiến lược giao thông vận tải.

Đặc biệt, khi phân tích hiệu quả kinh tế dự án, chủ đầu tư không xem xét đến chi phí vận hành cao, chiếm tỉ trọng lớn trong giai đoạn khai thác dự án nên kết luận đường sắt Cát Linh - Hà Đông hiệu quả về kinh tế là thiếu chính xác. Phương án tài chính của dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông ngay từ khi lập dự án đã phải bù lỗ nhưng các bên liên quan chưa đề xuất phương án khai thác hiệu quả….


Với những sai phạm trên, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Ban Quản lý dự án đường sắt xử lý về tài chính gần 900 tỉ đồng. Trong đó, thu hồi nộp ngân sách nhà nước 91 triệu đồng và xử lý tài chính đối với tổng thầu EPC là hơn 600 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, Ban Quản lý dự án đường sắt phải xác định trách nhiệm của các đơn vị tư vấn còn để xảy ra các tồn tại, sai sót để xử lý theo quy định của hợp đồng.

KTNN cũng kiến nghị Bộ GTVT chấn chỉnh công tác đầu tư công, kiểm điểm trách nhiệm của cá nhân, tập thể trong việc phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư sai quy định như đã nêu ở trên…

Đường sắt đô thị Hà Nội tuyến Cát Linh-Hà Đông có chiều dài tuyến đi trên cao là 13,5km (từ Cát Linh đi Hà Đông), khổ đường 1.435mm và 12 nhà ga trên cao; có 13 đoàn tàu, mỗi đoàn tàu có 4 toa, tần suất khai thác 3-5 phút/chuyến với vận tốc thiết kế tối đa 80km/giờ, vận tốc bình quân khai thác 35km/giờ.

UBND Hà Nội cũng đã công bố mức giá vé bình quân toàn tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông là trên 10.000 đồng với cự ly 5,3 km. Hà Nội dự kiến mức chi hỗ trợ cho hành khách sử dụng tàu điện Cát Linh - Hà Đông gần 14,5 tỉ đồng/năm.

Theo Viêt Long - Chân Luận (Pháp Luật TP.HCM)