Bài học gì từ đợt dịch thứ 4, đợt dịch lớn nhất, nhiều đau thương nhất?

Đại dịch Covid-19 đã cướp đi sinh mạng của hơn 23.000 người trên cả nước. Riêng TPHCM có hơn 17.000 người tử vong, tất cả đều ra đi trong lặng lẽ, không lễ mai táng, không người thân tiễn đưa.

Đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 với biến chủng Delta đã đưa ngành y tế vào những tháng ngày chưa từng có trong lịch sử. Đến nay, 50/63 tỉnh thành đã ghi nhận các ca tử vong do Covid-19. Trong đó, các tỉnh thành phía Nam, nhất là TPHCM chịu ảnh hưởng nặng nhất với hơn 17.000 trường hợp tử vong, chiếm 74% tổng số ca tử vong trên cả nước. Ngày đỉnh điểm thành phố này ghi nhận 340 người tử vong do Covid-19. 

Đợt dịch thứ 4, đợt dịch lớn nhất, nhiều đau thương nhất kể từ đầu dịch COVID-19, khởi đầu bằng những dấu hiệu tưởng như rất vu vơ

Ngày 27-4, sau nhiều ngày không ghi nhận ca bệnh trong cộng đồng, Yên Bái bất ngờ ghi nhận 1 người là lễ tân khách sạn lây nhiễm COVID-19 từ đoàn khách Ấn Độ cách ly tập trung tại đó.

Trước đó vài ngày, một đoàn khách Trung Quốc cũng cách ly tại khách sạn này và đã về nước, 2 khách trong đoàn lây nhiễm COVID-19 nhưng khi hết cách ly đã di chuyển nhiều tỉnh thành như Hà Nội, Đà Nẵng, Bắc Giang, Lai Châu, Vĩnh Phúc...

Đợt dịch thứ 4 bùng phát.

Trả lời Tuổi Trẻ sau khi trở về từ TP.HCM, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn chia sẻ có những thời điểm ca tử vong tăng liên tục, căng thẳng cao độ, các ông tưởng như bất lực. Chủng virus gây đợt dịch này là chủng Delta, tần suất lây nhiễm tăng, số ca nặng cao hơn 234% so với chủng cũ, tỉ lệ tử vong cao hơn 132% so với chủng cũ.

Nhưng quan trọng hơn, phải thừa nhận đã có lúng túng trong giai đoạn đầu cao điểm của dịch. Tháng 7, khi Bộ Y tế đã có hướng dẫn cách ly tại nhà thí điểm cho Bắc Giang, Bắc Ninh và một số địa phương, các tỉnh thành dịch nặng nhất vẫn cách ly tập trung F1 khiến lây nhiễm trong khu cách ly tăng cao, có những ngày 1 khu cách ly ghi nhận gần 200 ca mới.

Số ca mới tăng đồng nghĩa với số ca nặng tăng theo, hệ thống y tế không còn khả năng chống đỡ, tỉ lệ tử vong tăng lên.

"Một số bệnh viện còn lúng túng trong điều trị, chuyển viện, bác sĩ và điều dưỡng quá tải nên khó theo dõi, chăm sóc người bệnh. Trong khi đó số bệnh nhân lớn nên việc phân chia khoa điều trị, buồng bệnh chưa khoa học, thuận tiện cho chăm sóc bệnh nhân" - cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh Lương Ngọc Khuê nói trong buổi đánh giá nguyên nhân và tìm biện pháp giảm thiểu số ca tử vong.

Thời điểm số ca tử vong tăng cao, trong khi toàn quốc đang áp dụng mô hình tháp 3 tầng: bệnh nhân nhẹ, vừa và nặng thì TP.HCM áp dụng tháp 5 tầng, dẫn đến có những lúng túng khi chuyển viện. Đặc biệt nhiều tỉnh thành phía Nam thiếu bác sĩ hồi sức, có tỉnh chỉ có 4 bác sĩ chuyên khoa hồi sức, khi bệnh nhân nặng tăng không có nhân lực chăm sóc, điều trị.

Một bác sĩ tham gia đoàn chi viện chia sẻ có nơi 1 điều dưỡng chăm sóc 140 - 150 bệnh nhân, trong khi bệnh nhân cần hỗ trợ thở, cần cung cấp dinh dưỡng để tăng đề kháng. Nhưng với tỉ lệ điều dưỡng/bệnh nhân như trên, rất khó hỗ trợ. COVID-19 là bệnh lây, bệnh nhân vào bệnh viện không có người thân đi cùng để chăm sóc.

Một vấn đề nữa cũng làm gia tăng số mắc nhanh là lối sống và sinh hoạt của cư dân: phong tỏa "ngoài chặt trong lỏng", dân cư vẫn giao lưu và vẫn có lây nhiễm. Tỉ lệ người được tiêm vắc xin trong những ngày đầu tiên dịch nóng còn rất thấp vì lượng vắc xin ít ỏi.

Mãi đến cuối tháng 7, nhờ ngoại giao vắc xin và các hợp đồng mua đến thời hạn nhận hàng, số lượng vắc xin về mới tăng lên. Cùng đó là mô hình "bệnh viện chị em", lập các trung tâm hồi sức COVID-19, chuyển hàng chục ngàn y bác sĩ từ mọi miền đến hỗ trợ vùng dịch phía Nam.

Số mắc mới, số tử vong mỗi ngày đã giảm dần rồi nới giãn cách, trở lại "bình thường mới" thời gian gần đây.

Nhưng những thách thức không phải đã hết. Khi chúng ta tưởng niệm nạn nhân đã tử vong vì COVID-19 hôm nay, mỗi ngày hiện vẫn có gần 100 bệnh nhân nặng tử vong. So với cao điểm, số tử vong hằng ngày đã giảm 80%, nhưng nhiệm vụ của mỗi người dân là thực hiện hướng dẫn của ngành y tế, áp dụng 5K, đi tiêm vắc xin... để cùng với những giải pháp của Chính phủ, của Bộ Y tế, của các tỉnh thành phòng dịch tốt hơn, giảm thiểu tối đa số người tử vong vì COVID-19.

Tháng 1-2020, khi những bệnh nhân COVID-19 đầu tiên xuất hiện và cả 3 đợt dịch đã trôi qua, ngay cả những người bi quan nhất cũng ít dám nghĩ đợt dịch thứ 4 lại nặng nề đến vậy. Và bây giờ, những ngày khó khăn chưa qua, chúng ta vẫn phải nỗ lực hằng ngày để những ngày không quên đã qua không quay lại lần nữa.

Tưởng niệm nạn nhân Covid-19: Nén tâm hương cho người nằm xuống

Từ những gì đã trải qua ở đại dịch Covid-19, chúng ta có sự chuẩn bị tốt hơn nhằm đối diện với những hoàn cảnh tương tự trong tương lai, giảm thiểu những thiệt hại.

Nhằm chia sẻ, động viên trước những mất mát, đau thương đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch Covid-19, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và TP HCM phối hợp tổ chức lễ tưởng niệm đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch Covid-19 vào lúc 20 giờ ngày 19-11.

Theo kế hoạch, lễ tưởng niệm diễn ra tại Hội trường Thống Nhất (số 135 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quận 1, TP HCM) và Công viên Thống Nhất (TP Hà Nội). Hội trường Thống Nhất sẽ là điểm cầu chính tổ chức lễ tưởng niệm, với 1.000 đại biểu tham dự là đại diện lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các bộ - ngành trung ương và TP HCM; thân nhân, gia đình đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch Covid-19. Còn tại TP Thủ Đức và các quận - huyện số lượng tham dự là 100 đại biểu/địa phương.

Nội dung chương trình bao gồm trình chiếu một số hình ảnh, phóng sự; phát biểu của Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Sau đó, sẽ diễn ra nghi thức tưởng niệm đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch Covid-19. Cùng thời điểm, tại TP Thủ Đức và các quận - huyện cũng thực hiện nghi thức thắp nến tưởng niệm đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch.

TP HCM sẽ vận động các cơ sở tôn giáo (chùa, nhà thờ…) trên địa bàn thành phố cùng đánh chuông tưởng niệm; các tàu, thuyền, sà lan… đang lưu đậu tại các khu vực cảng kéo còi tưởng niệm lúc 20 giờ 30 phút ngày 19-11. Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động, người dân trên địa bàn tắt đèn và thắp nến tại khu vực công cộng, đường đi bộ, công viên, khu dân cư, căn hộ, khách sạn, văn phòng, nhà dân… để tưởng niệm đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch Covid-19. Ngoài ra, các quận 1, 3, 4, 5, 8, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình sẽ tổ chức thả hoa đăng tại tuyến kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè và Tàu Hũ - Bến Nghé vào lúc 20 giờ 35 phút ngày 19-11.

Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết buổi lễ này nhằm tưởng nhớ những người đã không may mất vì Covid-19, chia sẻ những nỗi đau, mất mát với các gia đình có người thân mất vì dịch, cũng như chia sẻ với đồng bào vừa trải qua một trận đại dịch. Lễ tưởng niệm lần này nhắc nhở chúng ta rằng thiên tai, dịch bệnh có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Từ những gì đã trải qua, chúng ta có sự chuẩn bị tốt hơn nhằm đối diện với những hoàn cảnh tương tự trong tương lai, giảm thiểu những thiệt hại.

Cũng vào lúc 20 giờ ngày 19-11, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 tỉnh Bình Dương sẽ tổ chức lễ tưởng niệm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ cả nước tử vong, hy sinh do đại dịch Covid-19.

Theo kế hoạch tổ chức của UBND TP Hà Nội, lễ tưởng niệm đồng bào tử vong và cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong đại dịch Covid-19 sẽ diễn ra tại Công viên Thống Nhất lúc 20 giờ ngày 19-11, được truyền hình trực tiếp.

Khoảng 300 đại biểu tham dự, gồm cả đại diện những gia đình có người mất do Covid-19. Chương trình dự kiến chiếu hình ảnh, phóng sự về công tác chống dịch Covid-19; phát biểu của lãnh đạo Đảng, nhà nước, MTTQ; nghi thức tưởng niệm đồng bào và cán bộ, chiến sĩ mất trong đại dịch. Các đại biểu tham dự buổi lễ sẽ thả hoa đăng tại hồ Ba Mẫu trong khuôn viên Công viên Thống Nhất.

Ngọc Trâm (Nguoiduatin.vn)