Thế giới

Mỹ- Iran: Kịch bản hãi hùng khi hôm nay Trump hủy thỏa thuận hạt nhân?

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 7.5 cho biết sẽ công bố quyết định của mình về việc duy trì hoặc hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran ký năm 2015, hay còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), vào chiều 8.5.

Mỹ- Iran: Kịch bản hãi hùng khi hôm nay Trump hủy thỏa thuận hạt nhân?
Hai nhà lãnh đạo Mỹ-Iran.

Nếu ông Trump quyết định hủy bỏ thỏa thuận, người ta tin rằng ông sẽ ban hành các biện pháp trừng phạt làm tê liệt Cộng hòa Hồi giáo Iran. Tuy nhiên, Iran đã bác bỏ các điều khoản thương lượng lại và đe dọa sẽ trả thù, mặc dù Tehran không nói hình thức trả thù như thế nào. Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết Tehran đang chuẩn bị cho mọi kịch bản. 

 Iran tuy đã có được thỏa thuận hạt nhân với năm cường quốc (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc) và Đức vào năm 2015 nhưng nước này chỉ mới ở mức làm giàu uranium, chưa thể bước vào sản xuất và thử nghiệm hạt nhân.

Thỏa thuận ký hồi tháng 7.2015 trên nguyên tắc có thể ngăn cản Iran phát triển năng lực hạt nhân. Tổng thống Mỹ Donald Trump, ngoài việc cho rằng thỏa thuận này là một ‘ thảm họa’  vì không ai có thể bảo đảm được Iran không lao vào phát triển chương trình hạt nhân sau năm 2025.

Hầu hết các nhà phân tích cho rằng ông chủ Nhà Trắng sẽ rút Mỹ khỏi thỏa thuận lịch sử này.  Cựu Đại tá Lục quân và quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ Ann Wright nhận xét: "Thỏa thuận rất toàn diện ký với 6 cường quốc này đã bị Tổng thống Trump bác bỏ hoàn toàn như ông đã từng làm khi còn là một ứng cử viên tổng thống. Điều rất đáng lo ngại là không có cố vấn nào của ông Trump thuyết phục được ông về tầm quan trọng của việc duy trì thỏa thuận trên".

Ông Rouhani nói: “Nếu chúng ta có thể có được những gì chúng ta muốn từ một thỏa thuận không có Mỹ, thì Iran sẽ vẫn cam kết thỏa thuận này.

 Một số nhà phân tích cho rằng nếu Mỹ phá vỡ thỏa thuận hạt nhân Iran thì sẽ khiến Triều Tiên mất lòng tin sâu sắc vào Mỹ trong bối cảnh sắp diễn ra các cuộc đàm phán hạt nhân lịch sử giữa hai nước. Tuy nhiên, trong một cuộc họp báo của Nhà Trắng ngày 30.4 - chỉ 3 ngày sau khi diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều, ông Trump nhấn mạnh việc hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran đã "gửi thông điệp đúng đắn" tới Triều Tiên.

 Các nhà ngoại giao phương Tây đã cố gắng hàng tháng để thuyết phục Trump ở lại thỏa thuận hoặc đàm phán các biện pháp về tên lửa và hạn chế sự thúc đẩy địa chính trị của Iran có thể đứng bên cạnh thỏa thuận Iran.

Theo Duy Anh (Dân Việt)