Hậu đánh bom kinh hoàng ở Kabul, phe nổi dậy Afghanistan bất ngờ gửi "cảnh báo đỏ" tới Nga

Cảnh báo được phát ngôn viên Mặt trận Quốc gia Kháng chiến (NRF) đưa ra trên tờ Moscow Times chỉ ít giờ sau vụ đánh bom kép khiến hàng chục lính Mỹ thiệt mạng ở Kabul.

Lãnh đạo quân nổi dậy Afghanistan cảnh báo Nga

Mới đây, tờ Moscow Times đã có một cuộc phỏng vấn trực tuyến với Phát ngôn viên của Mặt trận Quốc gia Kháng chiến (NRF - thường gọi là Liên minh Phương Bắc 2.0) ông Fahim Dashty, người đang ở Thung lũng Panjshir, Afghanistan.

Ông Fahim Dashty, người từng ở trong hàng ngũ Mujahideen của chỉ huy quân sự nổi tiếng Ahmad Shar Massoud và nay là một trong các lãnh đạo của mặt trận chống Taliban dưới quyền con trai ông này là Ahmad Massoud đã lưu ý:

"Nga nên lo ngại về sự trỗi dậy của Taliban. Nước này sẽ trở thành một trung tâm khủng bố, gây nguy hiểm cho chính Trung Á và Nga".

Bình luận của ông Dashty được đưa ra trong bối cảnh Moscow dường như đang có lập trường ngày càng quan ngại đối với Taliban và sự bất ổn trong khu vực mà lực lượng có thể mang lại - cũng như chỉ ít giờ sau vụ khủng bố đẫm máu khiến hàng chục lính Mỹ thiệt mạng ở Kabul.

So với thời điểm chính phủ Afghanistan sụp đổ hôm 15/8, quan điểm của Nga dần thay đổi - đặc biệt là sau tuyên bố của Tổng thống Putin:

"Đây là một mối đe dọa trực tiếp đối với đất nước chúng tôi và các đồng minh của chúng tôi".

Trước đó ông Putin đã cảnh báo về dòng người tị nạn từ Afghanistan sau khi Taliban tiếp quản, nói rằng các tay súng khủng bố có thể xâm nhập dưới chiêu bài xin tị nạn:

"Ai là kẻ thù trong số những người tị nạn này? Chúng ta biết được điều đó bằng cách nào"?

Hôm 26/8, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết mối đe dọa lớn nhất mà Taliban gây ra là số lượng vũ khí "khổng lồ" mà các nhóm này đã thu giữ được khi Mỹ vội vã rút quân:

"Mối đe dọa đầu tiên và chính yếu là Taliban đã nhận được một lượng vũ khí khổng lồ. Con số đó rất lớn".

Với việc Taliban được cho là đã bao vây Mặt trận Kháng chiến Quốc gia trong những ngày gần đây, Dashty kêu gọi Nga đóng vai trò hàng đầu trong việc thúc đẩy Taliban đàm phán với NRF.

Nga đang đi những nước cờ khôn ngoan ở Afghanistan?

Nga đã di tản 500 công dân của mình và các nước thuộc Liên Xô cũ khác khỏi Afghanistan trên 4 máy bay vận tải bất chấp tuyên bố trước đó rằng Taliban đã vãn hồi trật tự ở Kabul.

Người đứng đầu Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga ông Andrei Kortunov lưu ý:

"Tất nhiên Nga phải lo ngại vì chúng tôi vẫn chưa biết ý định của Taliban là gì và họ có thể kiểm soát đất nước ra sao. Có những lo ngại chính đáng về các tổ chức khác, bao gồm cả al-Qaeda và IS.

Nga cũng nên lo lắng về tình hình kinh tế xã hội có thể xảy ra thảm họa trong nước khi viện trợ toàn cầu cạn kiệt. Còn quá sớm để bình tĩnh".

"Nga có các kênh liên lạc tốt với Taliban. Họ nên thúc đẩy Taliban tham gia một cuộc đàm phán có ý nghĩa cho một chính phủ bao trùm. Điều đó cũng vì lợi ích của Nga và các nước khác ".

Ngược lại, Taliban đã nhiều lần cố gắng xoa dịu những lo ngại của Nga.

Trong chuyến thăm Moscow vào tháng trước, phát ngôn viên của nhóm cực đoan ông Mohammad Sohail Shaheen đã hứa rằng Taliban "sẽ không cho phép bất kỳ ai sử dụng lãnh thổ Afghanistan để tấn công Nga hoặc các nước láng giềng".

Và trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Al Mayadeen tuần này, ông Shaheen nhắc lại rằng Taliban có "quan hệ tốt" với Nga.

Bên cạnh việc quản lý các mối quan hệ với Taliban, Nga cũng sẽ phải để tâm tới các quan ngại của đồng minh trong khu vực - đặc biệt là các thành viên CSTO (Tổ Chức Hiệp Ước An Ninh Tập Thể), nơi có các căn cứ quân sự của Nga.

Hôm 25/8, Tổng thống Tajikistan Emomali Rahmon nói rằng một chính phủ toàn diện ở Kabul là cần thiết. Hiện người Tajik (trong và ngoài Panjshir) là nhóm sắc tộc lớn thứ hai trong cả nước - chiếm hơn 1/4 dân số Afghanistan.

Ông Rahmon cho biết ông sẽ từ chối công nhận một chính phủ "được tạo ra bởi sự sỉ nhục và phớt lờ lợi ích của người dân Afghanistan nói chung, bao gồm cả lợi ích của các dân tộc thiểu số, chẳng hạn như người Tajik, người Uzbek và những người khác".

Tajikistan là nơi có căn cứ quân sự nước ngoài lớn nhất của Nga và đã tích cực tổ chức các cuộc tập trận với quân đội Nga và Uzbekistan trong những tháng gần đây trước tình hình bất ổn ở Afghanistan.

Trong một dấu hiệu ủng hộ các đồng minh, mới đây Nga đã ra thông báo họ đã nhận được các đơn đặt hàng vũ khí và trực thăng mới từ các nước cộng hòa Trung Á giáp Afghanistan.

Tin tức này được đưa ra trong bối cảnh Tajikistan đã lập một "cầu hàng không" viện trợ vũ khí, đạn dược và thiết bị quân sự tới Panjshir.

Theo Hoài Giang (Doanh Nghiệp & Tiếp Thị)