Bi kịch của phụ nữ Campuchia khi dùng ảnh nóng thế chấp đi vay nặng lãi trực tuyến

Khó khăn sau đại dịch, nhiều phụ nữ Campuchia đã phải tìm đến các công ty cho vay nặng lãi trực tuyến với lãi suất lên đến 80% mỗi tháng.

 Từ đây, hàng loạt tấn bi kịch bắt đầu đổ xuống mà họ không dám báo cho chính quyền địa phương hay cảnh sát bởi xấu hổ khi món tài sản thế chấp lại là những bức ảnh riêng tư ban đầu đã cung cấp.

Những kẻ cho vay nặng lãi trực tuyến hiện đang nhắm vào những phụ nữ Campuchia với mong muốn duy trì hoạt động kinh doanh và có nguồn thu để chăm sóc gia đình. Tuy nhiên để có được điều đó, họ phải chấp nhận mức lãi suất "cắt cổ" bất hợp pháp lên tới 80% một tháng chỉ để vay vài trăm USD với lời dụ dỗ dùng hình ảnh khỏa thân làm tài sản thế chấp.

Vanna (tên nhân vật đã được thay đổi), một bà mẹ ba con, đã tiêu hết toàn bộ số tiền tiết kiệm của mình trong trận đại dịch Covid-19 để chi trả các khoản vay từ trước mà cô đã vay để mở nhà hàng của mình ở thành phố Kampot, miền Nam Campuchia.

Nhà hàng đóng cửa, nợ nần ngập đầu, người phụ nữ 37 tuổi này đã bị thu hút bởi một quảng cáo trên Facebook có tên "Loanly Internet". Theo quảng cáo, những khách hàng đầu tiên sử dụng dịch vụ sẽ nhận được 50 USD (1,2 triệu đồng) trong giai đoạn khủng hoảng tài chính cá nhân. 

“Nhưng tôi cần nhiều hơn thế, vì vậy kẻ cho vay nặng lãi cho phép tôi vay 1.000 USD (24,3 triệu VNĐ) nếu tôi cung cấp hình ảnh khỏa thân và video khỏa thân để họ cho lên hệ thống”, Vanna chia sẻ với từ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP).

"Tôi không muốn làm điều đó, tôi cảm thấy xấu hổ, nhưng tôi không có sự lựa chọn nào khác", cô chia sẻ.

Đó là một quyết định mà Vanna phải đưa ra trong hoàn cảnh ngặt nghèo về tài chính mà nhiều tháng sau đó cô vẫn còn bị ám ảnh.

Từ Bangkok đến Kuala Lumpur, nhiều hộ gia đình ở Đông Nam Á đang phải chống chọi với một cuộc khủng hoảng nợ nghiêm trọng do cú sốc của đại dịch, kèm theo đó là tình trạng lạm phát tăng cao trên toàn cầu khiến giá bán các mặt hàng thiết yếu từ trứng, mỳ cho tới xăng dầu đều leo thang. 

Ở Malaysia, các khoản vay gia đình đang chiếm khoảng 90% GDP, những người cao tuổi không có khả năng kinh doanh chỉ biết trông chờ vào lương hưu để trang trải chi phí, trong khi ở Thái Lan, việc vay nợ cá nhân đã xâm nhập cả vào chính trị, khi từng có một đảng hứa đưa ra những chính sách cắt giảm lãi suất cho các khoản vay ít nhất trong 3 năm.

Đối với Campuchia, một nước được xếp vào loại các quốc gia nghèo tại Đông Nam Á, số người sống dưới mức nghèo khổ đã tăng lên 1,3 triệu người, chiếm khoảng 18% trong tổng số 16 triệu dân số đang sống trong cảnh vô cùng khó khăn, theo thống kê của chính phủ Campuchia.

Các lệnh hạn chế từ đại dịch Covid-19 đã khiến du lịch biến mất, các khoản thu từ những người công nhân nhập cư bị loại bỏ và các nhà máy may mặc, nơi phụ nữ làm việc và cung cấp khoảng 1/4 giá trị toàn bộ sản lượng kinh tế của Campuchia, phải đóng cửa trong nhiều tháng.

Tuy nhiên, đây lại là cơ hội cho những tổ chức cho vay nặng lãi, khi họ nhận thấy ngày càng nhiều người cần tiền mặt nhanh chóng nhưng không đủ tài sản để thế chấp cho một ngân hàng ở Campuchia.

Giống như nhiều người thuộc tầng lớp trung lưu đang ngày càng phải oằn mình vì gánh nặng nần, cô Vanna không tìm được nơi nào cho vay tiền ngoài Loanly. 

Nhưng sau khi miễn cưỡng gửi những hình ảnh khỏa thân cho người bên vay nặng lãi, Loanly cũng chỉ cung cấp cho Vanna 500 USD (12,1 triệu VNĐ), lý do là họ đã khấu trừ trước một nửa số tiền vào các khoản lãi

Càng ngày càng lún sâu vào rắc rối, và giờ lại phải gánh hai khoản vay đắt đỏ, Vanna không còn lựa chọn nào khác ngoài việc vay thêm 1.000 USD nữa.

Khoản vay được tính lãi suất 20% mỗi tuần, tăng gấp đôi lên sau mỗi tuần và có thể lên tới 80% giá trị khoản vay cho mỗi tháng chưa thanh toán. Điều này là bất hợp pháp theo luật Campuchia, bên cho vay hợp pháp và ngân hàng chỉ có thể tính lãi suất tối đa là 1,5%/tháng hay 18%/năm. 

Chiến lược tàn nhẫn

Nhưng với một "biển khách hàng" và mạng xã hội là vũ khí, việc săn lùng "con mồi" chưa bao giờ dễ dàng đến thế đối với những kẻ cho vay nặng lãi ở Campuchia. Loanly Internet, mà theo các nạn nhân đa số là do người Malaysia và Trung Quốc điều hành, là một trong những nhóm cho vay tiền trực tuyến hướng tới người dùng Facebook và Telegram bằng những chương trình mang tên "Monkey Loan", "Happy" và "Tiger and Lion Loan’.

Một số trang sẽ biến mất khỏi Internet hay web ứng dụng ngay sau khi nhà chức trách vào cuộc điều tra, và xuất hiện lại dưới tên mới. Song tất cả đều áp dụng chung một chiêu thức hoạt động tàn nhẫn là ứng tiền nhanh cho nạn nhân, sau đó đe dọa và tống tiền để tăng gấp 4 số tiền cho vay ban đầu. 

“Khi tôi không trả được khoản vay đúng hạn, họ đã gửi ảnh khỏa thân và video của tôi cho con gái 16 tuổi và con trai 14 tuổi của tôi,” Vanna nói.

Câu chuyện xảy ra vào đầu tháng Tám. Trong những tuần kể từ đó, Vanna nói rằng các con của cô đã đối xử với cô ngày càng thiếu tôn trọng và xa cách.

LICADHO, một tổ chức nhân quyền nổi tiếng, cho hay một số phụ nữ Campuchia là nạn nhân của Loanly Internet chia sẻ họ đã bị dụ dỗ để gửi ảnh khỏa thân làm vật đảm bảo các khoản vay.

Báo cáo cho biết: “Những phụ nữ này đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi các mối đe dọa (tống tiền). Một số người đã muốn tự tử và lo lắng cho cuộc hôn nhân của họ hoặc sự an toàn của con cái."

Trong khi đó, Loanly Internet đã biến mất khỏi các kho ứng dụng ở Campuchia nhưng vẫn hoạt động trên các nền tảng mạng xã hội.

Tổng cục Thuế Campuchia cho biết các công ty cho vay trực tuyến cần có giấy phép hoạt động từ Ngân hàng Quốc gia Campuchia.

"Tôi không có hồ sơ hoặc đăng ký thuế của các công ty trên", người đứng đầu bộ phận Kong Vibol nói với tờ This Week in Asia. Ông cũng cho biết thêm rằng chính phủ đang điều tra các công ty và sẽ "hành động" sau khi họ xác định được ai đứng đằng sau.

Bài học cay đắng

Theo Giám đốc phòng tội phạm mạng Campuchia, ông Chea Pov, nạn nhân của những kẻ cho vay nặng lãi trực tuyến thường quá xấu hổ khi phải khiếu nại với cảnh sát. Ông nói, việc báo cáo sự việc bị lừa với các tổ chức phi chính phủ không giúp họ khởi kiện những kẻ gian lận.

“Chúng tôi cần bằng chứng. Nhưng nếu họ không giao nộp bằng chứng, chúng tôi không thể làm gì được”, Pov nói và cho biết thêm rằng hầu hết các nạn nhân không muốn chia sẻ những hình ảnh mà họ đã cung cấp cho những kẻ cho vay nặng lãi để dùng làm vật đảm bảo cho khoản vay. 

Một mạng lưới có tên 'Virtues of Life' đã quy tụ hơn 100 nạn nhân nữ, chia sẻ những câu chuyện đáng lo ngại về nợ nần, các mối đe dọa và các thủ đoạn tống tiền mà các tổ chức cho vay nặng lãi sử dụng.

Một nạn nhân của vay nặng lãi có tên Sar Pisey, đã cho This Week in Asia xem một cuộc gọi video mà cô ghi lại từ một đại lý của Loanly Campuchia yêu cầu trả thêm 3.000 USD ngoài khoản lãi 2.000 USD mà cô phải trả cho khoản vay 6.750 USD trước đó.

“Tôi đã trả hơn 8.000 USD trong 2 tháng. Tôi nói họ có thể tới nói chuyện trực tiếp với tôi, và tôi sẵn sàng đối mặt việc bị kiện", cô Sar nói qua điện thoại nhưng bị một ông chủ người Malaysia cắt ngang cuộc nói chuyện và la hét dọa nạt với cô.

Các thành viên khác của mạng lưới cũng đã bắt đầu thu thập bằng chứng tương tự và ghi lại các cuộc gọi của họ

Trước những phản ứng ngày một gia tăng từ người dân, cảnh sát tỉnh Kandal vào ngày 1/9 đã bắt giữ hai người đàn ông với cáo buộc gian lận cho vay dưới tên công ty 'Diaman 55'. Một người là phiên dịch cho cho công ty và mang quốc tịch Campuchia, người còn lại là công dân Malaysia (41 tuổi), cảnh sát cho biết thêm rằng vụ án đã được phá từ bằng chứng của một nạn nhân.

Đối với Vanna, việc vay tiền trực tuyến đã dạy cho cô một bài học tàn nhẫn. Hiện tại, cô đang phải đối mặt với nỗi đau hàng ngày của một người mẹ luôn cảm thấy xấu hổ trước mặt các con.

“Cuộc sống của tôi trở nên tồi tệ hơn kể từ khi tôi vay tiền,” cô nói. "Không ai trong gia đình tôi muốn nói chuyện với tôi nữa."

Bình Minh (Nguoiduatin.vn)