Pháp luật

Việt Tú và công ty của 'chúa đảo' Tuần Châu cãi nhau về sở hữu vở diễn

Sau phần tranh cãi gay gắt giữa hai bên, VKS cho rằng Việt Tú là tác giả vở diễn Ngày Xưa. Còn Tuần Châu Hà Nội nắm quyền sở hữu nên có quyền làm tác phẩm phái sinh.

Chiều 14/3, TAND TP Hà Nội xét xử vụ kiện tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến vở thực cảnh Ngày Xưa (còn gọi là Thuở ấy xứ Đoài) giữa Công ty CP Tuần Châu Hà Nội thuộc Tập đoàn Tuần Châu và Công ty CP đầu tư tổng hợp truyền thông DS của đạo diễn Việt Tú.

Sau hơn 4 tiếng xét hỏi và tranh luận căng thẳng, HĐXX quyết định nghị án trước khi đưa ra phán quyết vào ngày 20/3.

Vì sao Tuần Châu Hà Nội kiện công ty của Việt Tú?

Phiên tòa căng thăng ngày từ phần xét hỏi khiến chủ tọa nhiều lần phải cắt lời, đề nghị hai bên tôn trọng nhau. Giữ nguyên yêu cầu khởi kiện, đại diện Công ty CP Tuần Châu Hà Nội cho biết kịch bản Ngày Xưa hình thành từ hợp đồng với Công ty DS.

Phía Tuần Châu Hà Nội khẳng định họ có ý tưởng xây hạng mục thực cảnh từ 2015, nên đề xuất cơ quan chức năng phê duyệt dự án. 7,3 tỷ đồng là số tiền nhà đầu tư trả để mua bán sản phẩm hữu hình của Việt Tú nên Tuần Châu phải được bàn giao sản phẩm.

Việt Tú và công ty của 'chúa đảo' Tuần Châu cãi nhau về sở hữu vở diễn
Đạo diễn Việt Tú trao đổi với luật sư. Ảnh: Hoàng Hiệp.

Theo phía nguyên đơn, công ty DS có hành vi xâm phạm sở hữu bằng cách đăng ký quyền tác giả kịch bản vở diễn, xâm phạm quyền lợi của Tuần Châu Hà Nội. Ngoài ra, vở diễn không như mong đợi khi tập trung quá nhiều vào múa rối nước, gây khó khăn cho khai thác thương mại buộc nhà đầu tư phải "xóa cờ đánh ván mới".

Luật sư của Tuần Châu Hà Nội nói rằng sau khi đề nghị phía đạo diễn Việt Tú nghiệm thu vở diễn để bàn giao nhưng không được, doanh nghiệp đã kiện ra tòa, yêu cầu công ty DS chuyển giao quyền sở hữu tác giả vở diễn và bồi thường gần 6,1 tỷ đồng do vi phạm hợp đồng buộc Tuần Châu Hà Nội phải thuê đơn vị khác dựng vở diễn thay thế.

Tuy nhiên phía bị đơn khi trả lời câu hỏi của nguyên đơn và HĐXX lại khẳng định ý tưởng dựng vở Ngày Xưa được đạo diễn Việt Tú thai nghén từ 2010. Khi ký hợp đồng, phía Tuần Châu Hà Nội chỉ yêu cầu dàn dựng sản phẩm để thu vé. “Ý tưởng từ kịch bản có sẵn, nếu nhận đề bài thì dàn dựng 3 năm mới diễn được”, ông Tú nói.

Đại diện công ty DS cho rằng họ nhiều lần đề nghị Tuần Châu Hà Nội cùng đăng ký bảo hộ quyền tác giả nhưng chủ đầu tư không phối hợp. Do hợp đồng quy định Việt Tú phải chịu trách nhiệm về tính pháp lý của tác phẩm nên đạo diện đã đăng ký quyền tác giả để đề phòng người khác chiếm đoạt, dẫn đến đền bù toàn bộ hợp đồng.

Việt Tú và công ty của 'chúa đảo' Tuần Châu cãi nhau về sở hữu vở diễn - 1
Thủy đình trong vở Tinh hoa Bắc Bộ. Nhưng Việt Tú khẳng định ý tưởng về thủy đình là của anh dành riêng cho vở Ngày Xưa.

Theo nội dung ký kết, ngoài khoản phí 7,3 tỷ đồng, doanh nghiệp của Việt Tú còn được nhận 10% doanh thu suốt vòng đời vở diễn. Tuy nhiên, đạo diễn cho rằng khi hợp đồng giữa Tuần Châu Hà Nội và DS còn hiệu lực thì chủ đầu tư đã thuê đơn vị khác dàn dựng vở diễn khác, sao chép lại tác phẩm Ngày Xưa.

“Bản chất vụ việc là tránh thực hiện nghĩa vụ. Đưa tác phẩm phái sinh vào đây vì Tuần Châu Hà Nội muốn trốn tránh 10% phí bản quyền”, Việt Tú nói tại tòa và khẳng định ban đầu nhà đầu tư muốn dựng vở diễn thực cảnh làm đòn bẩy kinh doanh và tránh bị thu hồi đất. Nhưng khi nhận ra 10% doanh thu suốt vòng đời vở diễn là quá lớn, theo phía bị đơn, Tuần Châu Hà Nội đã đổi ý.

Lấy trailer Ngày Xưa để quảng cáo Tinh Hoa Bắc Bộ?

Trong nội dung phản tố, Việt Tú khẳng định Công ty CP Tuần Châu Hà Nội còn nợ anh tiền công của diễn viên trong giai đoạn gấp rút hoàn thành vở diễn. Ngoài ra, đạo diễn đề nghị HĐXX tuyên vở Tinh Hoa Bắc Bộ - sản phẩm Tuần Châu Hà Nội thuê công ty Sen Vàng dàn dựng sau đó - là vở thực cảnh phái sinh từ Ngày Xưa.

Do đó, Việt Tú đề nghị tòa buộc nhà đầu tư bồi thường 6,3 tỷ đồng là khoản 10% phí bản quyền tính theo doanh thu của Tinh Hoa Bắc Bộ.

Tuy nhiên, phía Tuần Châu Hà Nội cho rằng nội dung phản tố của DS là không có căn cứ. Ngoài khẳng định không thể đem 10% doanh thu vở Ngày Xưa gắn vào vở Tinh hoa Bắc Bộ để tính ra 6,3 tỷ đồng phí bản quyền, nhà đầu tư còn yêu cầu tòa buộc Việt Tú bồi thường hơn 6 tỷ đồng là tiền họ bỏ ra dựng lại vở diễn khác thay thế và thuê luật sư bảo vệ quyền lợi.

Khi được hỏi về việc Tinh Hoa Bắc Bộ có dấu hiệu đạo nhái khi biểu diễn cùng một sân khấu, sử dụng bối cảnh, diễn viên quần chúng, Tuần Châu Hà Nội đã từ chối trả lời. Họ cũng phủ nhận sử dụng trailer vở diễn Ngày Xưa quảng cáo cho vở Tinh Hoa Bắc Bộ dù công ty DS đưa ra hình ảnh.

Việt Tú và công ty của 'chúa đảo' Tuần Châu cãi nhau về sở hữu vở diễn - 2
Việt Tú khẳng định anh đến tòa vì danh dự, không phải để đòi tiền. Ảnh: Hoàng Hiệp.

Tại tòa, hai bên còn dành nhiều thời gian tranh luận về việc Tuần Châu Hà Nội có bán vé vở Ngày Xưa hay không? Việt Tú khẳng định nhà đầu tư đã công chiếu 10 buổi có bán vé. Đưa ra bằng chứng là vé vào cửa cùng hóa đơn trả tiền để mua vé, đạo diễn cho biết anh được Tuần Châu Hà Nội chuyển trả 10% doanh thu một buổi biểu diễn nhưng không nhận vì thấp hơn thực tế.

Còn phía nguyên đơn khẳng định họ chỉ chạy thử nghiệm vở diễn với sự tham gia của nhà báo, chuyên gia văn hóa và nhân lực hai bên. Sau khi tan cuộc, các nhà văn hóa rỉ tai ông chủ tập đoàn là vỡ diễn chưa đạt. “Vui hay buồn thì đạo diễn Việt Tú cần ghi nhận. Bên mua băn khoăn chất lượng sản phẩm, đây là căn nguyên sự việc”, luật sư của Công ty CP Tuần Châu Hà Nội nói.

Nhưng Việt Tú khi đứng lên sau đó khẳng định tất cả chương trình nghệ thuật phải có buổi tổng duyệt có sự chứng kiến của Sở Văn hóa. Nếu diễn thử không qua tổng duyệt là diễn lậu. Cơ quan quản lý văn hóa có thể cung cấp hồ sơ nếu HĐXX đề nghị. Còn việc Tuần Châu Hà Nội không hài lòng về chất lượng vở diễn, Việt Tú nói công ty của anh không nhận được phản hồi này.

Tinh Hoa Bắc Bộ là tác phẩm phái sinh?

Trước khi đưa vụ án ra xét xử, TAND TP Hà Nội đã gửi công văn đề nghị Hội nghệ sĩ sân khấu đưa ra ý kiến chuyên môn về tác phẩm Tinh Hoa Bắc Bộ mà Việt Tú cáo buộc là tác phẩm phái sinh của vở Ngày Xưa. Theo Hội nghệ sĩ sân khâu, tác phẩm do công ty Sen Vàng thực hiện có dấu hiệu sao chép lại kịch bản, giống nhau về ý tưởng, kết cấu, trang phục…

Việc Tinh Hoa Bắc Bộ sử dụng trailer, video của Ngày Xưa để quảng cáo là việc chưa có tiền lệ. “Từ góc độ sân khấu, Tinh Hoa Bắc Bộ không phải tác phẩm độc lập, chỉ là phái sinh”, thẩm phán dẫn công văn trả lời của Hội nghệ sĩ sân khấu.

Trình bày quan điểm về vụ kiện, đại diện VKSND Hà Nội cho rằng vở diễn Ngày Xưa là kết quả của việc thực hiện hộp đồng giữa hai công ty Tuần Châu Hà Nội và DS. Phía Tuần Châu không không trực tiếp sáng tạo sản phẩm hay một phần tác phẩm nên ông Việt Tú là tác giả vở diễn. Nhà đầu tư nắm quyền sở hữu.

Việc phía bị đơn đăng ký quyền tác giả cho đạo diễn Việt Tú là phù hợp, nhưng cùng mang tên công ty là trái quy định.

Theo kiểm sát viên, việc Tuần Châu thuê đơn vị khác dàn dựng vở diễn thay thế không đủ cơ sở cho thấy Việt Tú vi phạm hợp đồng. Đây là lựa chọn của Tuần Châu Hà Nội nên không có căn cứ buộc DS bồi thường 5,9 tỷ đồng.

Tuy nhiên, Tuần Châu Hà Nội là chủ sở hữu vở diễn nên có quyền làm tác phẩm phái sinh, không liên quan đến DS. Ngoài ra, VKS cho rằng cần xem xét các khoản lãi phát sinh mà Tuần Châu Hà Nội phải trả cho phía Việt Tú. Riêng khoản 6,3 tỷ đồng tính theo doanh thu 10% vở Tinh Hoa Bắc Bộ là không có căn cứ, kiểm sát viên đề nghị tòa không chấp nhận yêu cầu bồi thường của công ty DS.

Vở Ngày Xưa được Việt Tú công diễn tháng 6/2016 tại Quốc Oai, Hà Nội nhưng sau đó đột ngột dừng biểu diễn. Đến tháng 10/2017, vở Tinh hoa Bắc Bộ do đạo diễn Hoàng Nhật Nam dàn dựng được ra mắt ở đúng địa điểm trước đó đã diễn ra vở Ngày Xưa. Lý giải về sự thay đổi này, đơn vị đầu tư cho biết vở diễn do Việt Tú dàn dựng "không chạm đến trái tim người xem".

Tháng 3/2018, người đại diện Công ty Tuần Châu Hà Nội cho biết TAND TP Hà Nội đã thụ lý đơn kiện đạo diễn Việt Tú, đòi bồi thường số tiền hơn 6 tỷ đồng.

Hai tháng sau, TAND TP Hà Nội cũng thụ lý đơn khởi kiện của phía Việt Tú, phản tố Tuần Châu Hà Nội.

Theo Bá Chiêm (Tri Thức Trực Tuyến)