Gian lận, giả mạo xuất xứ hàng hóa: Xử lý triệt để, không có ngoại lệ

Chiều 15/11, tại Hà Nội, Tổ Công tác của Thủ tướng Chính phủ đã làm việc với các bộ, cơ quan liên quan về tình hình cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và công tác phòng chống gian lận xuất xứ. Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, thông điệp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là chỉ đạo quyết liệt và có các giải pháp cứng rắn, hiệu quả nhằm ngăn chặn việc giả mạo, gian lận xuất xứ và chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp, xử lý nghiêm minh, triệt để và không có ngoại lệ.

Nhiều cơ sở không đáp ứng tiêu chuẩn cấp C/O

Thông tin về tình hình cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa, chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ, bà Nguyễn Thu Hương, Giám đốc Trung tâm Xác nhận chứng từ thương mại, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho biết: Hiện 18 tổ cấp c/o thuộc 10 chi nhánh và văn phòng đại diện của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ở các tỉnh, thành phố lớn trong cả nước đảm bảo phục vụ cho gần 9.000 doanh nghiệp xuất khẩu. Công tác cấp C/O của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam luôn tuân thủ các quy định trong Luật Quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa, hoạt động theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Xác định nhiệm vụ phòng chống gian lận thương mại qua C/O là công việc thường xuyên, song hành với hoạt động cấp C/O, để việc cấp C/O đảm bảo cải cách thủ tục hành chính, đồng thời ngăn chặn gian lận thương mại hiệu quả, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đã từ chối cấp C/O cho 30 sản phẩm (chiếm 11,5% tổng số lượng cơ sở sản xuất được kiểm tra), trong đó chủ yếu là các sản phẩm điện, điện tử như thiết bị thu phát sóng, dây cáp, đèn nền LCD, thiết bị điện tử trong xe tự hành... với lý do quy trình sản xuất không vượt qua công đoạn gia công, chế biến đơn giản. Đối với một số trường hợp chưa rõ ràng, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chủ động lấy ý kiến của Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương và các chuyên gia trong lĩnh vực liên quan.

Kiểm soát chặt xuất xứ hàng hóa

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nhấn mạnh, gần đây xuất hiện tình trạng gian lận thương mại và gian lận xuất xứ hàng hóa, gây ảnh hưởng rất lớn đến Việt Nam. Trước tình hình đó, Thủ tướng đã chỉ đạo Tổ Công tác làm việc với Bộ Công Thương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cùng các cơ quan để có những giải pháp cho vấn đề này. Thông điệp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là chỉ đạo quyết liệt và có các giải pháp cứng rắn, hiệu quả nhằm ngăn chặn việc giả mạo, gian lận xuất xứ và chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp, xử lý nghiêm minh, triệt để và không có ngoại lệ.

Gần đây các cơ quan báo chí, lực lượng Hải quan, Quản lý thị trường, Bộ đội Biên phòng và các lực lượng khác đã phát hiện gian lận dưới nhiều hình thức, ngay cả gian lận xuất xứ hàng hóa Made in Vietnam, tiêu thụ hàng trong nước và hàng xuất khẩu sang các thị trường Mỹ và châu Âu. Do đó, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đề nghị, cần có xem xét, đánh giá nghiêm túc về vấn đề quản lý nhà nước, vấn đề cấp C/O do cơ quan Bộ Công thương và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam thực hiện.

Theo Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là phải tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, trong đó có cả doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp nước ngoài sản xuất hàng hóa tại Việt Nam để tiêu thụ tại Việt Nam và sản xuất hàng hóa tại Việt Nam để xuất khẩu sang các thị trường trên thế giới, “đó là mục tiêu của chúng ta trong vấn đề quan điểm cấp C/O, nhưng chúng ta cũng phải làm rõ quan điểm không để lợi dụng việc cấp C/O để lẩn tránh vấn đề phòng vệ thương mại, lẩn tránh vấn đề xuất xứ hàng hóa, lợi dụng xuất xứ hàng hóa để mang một thương hiệu mà thực sự thương hiệu đó có ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của Việt Nam cũng như tổng quan chung của chúng ta”- Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Theo đó, những hành vi mang tính tiêu cực này sẽ gây hệ lụy, làm ảnh hưởng đến thương hiệu, uy tín, tình hình sản xuất… của hàng hóa được cấp C/O từ Việt Nam, đặc biệt là ảnh hưởng rất lớn đến môi trường đầu tư. Thông qua các cuộc làm việc của Tổ Công tác của Thủ tướng với các hiệp hội, Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan về từng vụ việc, các cơ quan đã đề xuất nhiều giải pháp nhằm tạo sự đồng bộ, thống nhất để có tiếng nói chung trong việc cấp C/O nhưng vẫn phải đảm bảo hai mục tiêu, nguyên tắc xuyên suốt: tạo thuận lợi cho doanh nghiệp song đồng thời phải chống việc lợi dụng cấp C/O.

Về nguy cơ gian lận thương mại, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn hàng hóa không đúng quy định, chuyển tải bất hợp pháp hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đang gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp chân chính, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng đã yêu cầu các bộ, cơ quan liên quan, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam báo cáo về tình hình cấp C/O và giao Bộ Tài chính báo cáo về tình hình kiểm tra xuất xứ hàng hóa xuất khẩu trong 6 tháng năm 2019.

Theo Hiền Hạnh (Đại Đoàn Kết)