Các nhà sử học đã đánh giá đây là một nước cờ hay của Từ Hy thái hậu. Bà vẫn có thể nắm giữ trong tay vận mệnh của toàn đất nước mà không phải đối mặt với quá nhiều phản đối.
Trong suốt 47 năm nắm quyền, Từ Hy thái hậu không hề có ý nghĩ muốn đăng cơ xưng đế. Lịch sử Trung Quốc ghi nhận chỉ có 1 nữ hoàng đế duy nhất dưới triều Đường. Đây là thời kỳ nhìn nhận vai trò và địa vị của phụ nữ ở một lăng kính khác khá văn minh so với thời gian bấy giờ. Hầu hết các triều đại chuyên chế phong kiến, vai trò địa vị của phụ nữ trong gia đình, xã hội đều rất thấp nhưng dưới thời Đường, điều này khác hẳn, nhất là so với phụ nữ các triều đại Minh, Thanh.
Dưới triều Đường, phụ nữ được du ngoạn thiên hạ, đọc sách, làm quan... Thậm chí, những phụ nữ ly hôn hay những quả phụ có chồng chết sớm vẫn có thể dễ dàng tái giá mà không bị dư luận đàm tiếu. Vai trò của người phụ nữ được đề cao. Đó là điều kiện thuận lợi để Võ Tắc Thiên xưng đế.
Tuy nhiên, dưới thời nhà Thanh, phụ nữ không được nhận những đặc quyền như vậy. Đừng nói đến chuyện làm quan, ngay cả việc đọc sách thánh hiền cũng bị cấm đoán bởi người Thanh triều có quan niệm "Nữ tử vô tài tiện thị đức". Nhìn nhận thế sự, Từ Hy dù có giỏi giang, thông minh đến mức lật đổ 8 vị đại thần nhưng cũng không phế vua xưng đế.
Đó là một sự khôn ngoan. Tuy nhiên nhờ vào thủ đoạn mềm của cố nhân, người phụ nữ này vẫn có thể một tay che cả bầu trời, thao túng cả hai đời vua của nhà Thanh.
Ngoài ra, cũng còn một lý do nữa khiến Từ Hy quyền lực dù có lớn đến đâu, cũng không thể phế Đồng Trị, Quang Tự để lên thay thế. Đó là bài giáo huấn của tổ tiên người Mãn ngay từ khi lập ra Thanh triều: Hậu cung không được can dự vào việc triều chính. Từ Hy không thể chống đối cả xã hội và chế độ chỉ vì danh “Hoàng đế" trong khi "lão phật gia" đã có trong tay tất cả.
Dung (Nguoiduatin.vn)
