Nếu bạn là người đam mê thể thao, bạn có quan sát thấy rằng các vận động viên giành được huy chương bạc trông kém hạnh phúc hơn so với những người giành huy chương đồng?
Các vận động viên nhận huy chương bạc thường bĩu môi hoặc nhìn liếc, trong khi những vận động viên đạt hạng đồng luôn tươi cười. Một cách giải thích hợp lý được đưa ra là: Người giành huy chương bạc đã giành được vị trí thứ hai bằng cách thua một trận đấu với người chơi giành huy chương vàng, trong khi người giành huy chương đồng giành được vị trí thứ ba bằng việc giành chiến thắng trước người đứng vị trí thứ tư. Điều này ảnh hưởng lớn đến cảm xúc tức thời của các vận động viên.
Tuy nhiên, có nhiều bộ môn thể thao (như bơi lội hoặc thể dục dụng cụ), trong đó các vận động viên giành được vị trí của họ không phải bằng cách thắng hoặc thua cụ thể trước một người, mà chỉ đơn giản dựa trên thành tích họ đạt được so với đối thủ. Làm thế nào chúng ta có thể giải thích biểu hiện của những vận động viên giành được bạc hoặc đồng trong những trường hợp này? Tại sao các vận động viên về đích thứ ba trông hạnh phúc hơn những người về đích thứ hai?
Điều này có thể được giải thích do mức độ hạnh phúc của một người được quyết định một cách chủ quan hơn là khách quan.
Điều gì quyết định hạnh phúc của bạn?
Sự hài lòng và hạnh phúc, mặc dù bị ảnh hưởng bởi những thành tựu khách quan, nhưng lại được xem xét một cách chủ quan. Điều này có nghĩa là mức độ hạnh phúc của bạn khi đạt được điều gì đó không phụ thuộc nhiều vào thành tích khách quan mà phụ thuộc hơn vào cách bạn so sánh thành tích với kỳ vọng của chính bạn và với thành tích tương đối của người khác.
Ví dụ, bạn sẽ cảm thấy yêu đời hơn hẳn khi một ngày nhận được thông báo tăng lương 5%, trừ khi bạn dự kiến được tăng những 8%. Bạn sẽ còn cảm thấy buồn hơn thế nữa nếu bạn biết rằng đồng nghiệp của mình đã nhận được mức tăng lương đến 10%.
Cách chúng ta nhìn nhận và đánh giá một thành tựu khách quan cũng phụ thuộc vào cách chúng ta chủ quan xây dựng nó. Do đó, hạnh phúc của chúng ta phụ thuộc vào việc chúng ta xem một thành tựu nào đó là một chiến thắng đối với nhiều người hay một thất bại trước một người.
Một yếu tố khác quyết định mức độ hạnh phúc của một người là những suy nghĩ của họ về "những gì có thể đã xảy ra", dẫn chúng ta đến chủ đề về tư duy phản tác dụng.
Tư duy phản tác dụng là gì?
Con người có xu hướng tưởng tượng các lựa chọn thay thế khác nhau cho những gì thực sự xảy ra bằng cách suy nghĩ về các tình huống theo nghĩa "nếu như" hoặc "nếu chỉ". Chúng ta so sánh những gì thực sự đã xảy ra với những gì nên, sẽ hoặc có thể xảy ra. Do đó, chúng ta sống trong những thực tế trái ngược với thực tế. Suy nghĩ phản tác dụng, như tên cho thấy, đề cập đến thiên hướng tự nhiên của con người chống lại sự thật đã được chứng minh.
Chúng ta thường gợi ra những thực tế thay thế "gần như đã xảy ra". Ví dụ, hãy tưởng tượng rằng bạn có lợi tức cao hơn mong đợi đối với một khoản đầu tư nhất định. Điều này vẫn có thể làm bạn cảm thấy không vui nếu bạn đã 'gần như đầu tư vào một thứ khác mang lại lợi nhuận cao hơn đáng kể. Lúc này, bạn sẽ nghĩ rằng, giá như tôi chọn đầu tư cái khác!
Trở lại với câu hỏi về huy chương bạc, có một sự khác biệt tâm lý rất lớn giữa việc giành huy chương bạc và giành huy chương vàng. Mỗi môn thể thao chỉ có một người chiến thắng và huy chương bạc chỉ còn một bước nữa là trở thành người giỏi nhất! Họ đã "gần như giành được" huy chương vàng ao ước.
Trong khi đó, người giành huy chương đồng cảm thấy nhẹ nhõm vì họ đã lọt vào top ba! Nếu họ đứng thứ tư thay vì thứ ba thì họ đã không nhận được huy chương nào cả. Do đó, những suy nghĩ phản tác dụng của họ giảm xuống, khiến những vận động viên này cảm thấy hạnh phúc khi ít nhất là giành được huy chương đồng.
Ngược lại, người giành huy chương bạc cảm thấy thất vọng vì họ quá tập trung vào huy chương vàng mà họ có thể nhận được, trong khi người giành huy chương đồng vui vẻ vì họ đã không phải ở vị trí thứ tư.
Tất nhiên, hoàn toàn không đúng khi nói rằng vận động viên đạt huy chương bạc không cảm thấy hạnh phúc. Điều bài viết này thực sự muốn nói là cảm giác hạnh phúc khi giành vị trí thứ hai thường bị xóa mờ bởi cảm giác thất vọng của việc không đạt vị trí đứng đầu.
Bất kể chúng ta là ai, chúng ta cũng thường xuyên bị cuốn vào những suy nghĩ, tư duy phản tác dụng. Tuy nhiên, chúng ta hãy nhớ rằng, để tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn, chúng ta không nên tập trung vào những gì có thể, và thay vào đó cảm thấy hạnh phúc và biết ơn về những gì đang có!
Dung (Nguoiduatin.vn)
