Tại sao Boeing 737 MAX đến nay vẫn chưa thể trở lại bầu trời?

Bị đình bay từ sau vụ tai nạn của Ethiopian Airlines, những chiếc 737 MAX đã không được "trở về" sau vài tuần với những nâng cấp về phần mềm như Boeing hứa hẹn.

Nguyên nhân của sự việc này bắt nguồn từ các thử nghiệm trong buồng mô phỏng không thành công của 737 MAX hồi tháng 6 đã buộc Boeing phải thiết kế lại phần mềm, từ đó khiến thời điểm trở lại bầu trời của dòng máy bay này bị kéo dài.

Trước đó, 737 MAX gặp 2 vụ tai nạn chỉ trong vòng 5 tháng, đầu tiên là Lion Air JT610 rơi xuống biển Java chỉ 13 phút sau khi cất cánh hồi tháng 10 năm 2018, sau đó là đến vụ tai nạn của Ethiopian Airlines ET302 vào tháng 3 sau khi cất cánh từ Addis Ababa, Ethiopia.

Boeing sau đó đã phát hành bản cập nhật phần mềm nhằm ngăn hệ thống MCAS tự động kích hoạt sai tình huống nhưng toàn bộ 737 MAX trên thế giới vẫn bị đình bay theo quyết định FAA và nhiều cơ quan quản lý hàng không trên thế giới. 737 MAX được đưa về các nhà máy của Boeing và số lượng nhiều đến nỗi hãng phải đỗ máy bay ở ngay bãi xe cho nhân viên.

Ban đầu Boeing cho biết hãng có thể phát triển và áp dụng bản vá phần mềm mới vào hệ thống MCAS - một phần mềm tự động điều chỉnh trạng thái các cánh trên 737 MAX nhằm bù trừ cho đặc tính "dễ bốc đầu" của 737 MAX, trong vòng vài tuần. Sau đó Boeing công bố lùi lại vài tháng để có thể kiểm tra hoàn toàn và chuẩn hóa phần mềm.

Tuy nhiên, do nó hoạt động chỉ dựa trên một cảm biến đo góc tấn thay vì 2 thành ra nếu dữ liệu từ cảm biến này sai lệch, MCAS sẽ kích hoạt sai và phi công sẽ khó có thể biết được điều gì đang xảy ra bởi bản thân họ cũng không được huấn luyện về cách xử lý khi MCAS kích hoạt. Thậm chí nhiều phi công không hề biết sự tồn tại của MCAS.

Do muốn tiết kiệm kinh phí mà Boeing muốn quảng bá 737 MAX như một biến thể của 737 với cùng đặc tính khí động học, từ đó các hãng hàng không không phải tốn chi phí để đào tạo lại phi công trong khi dòng 737 MAX lại chở được nhiều hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn. Kỳ thực 737 MAX và các thế hệ 737 trước như 737 NG không còn giống nhau nữa dù cùng một thiết kế bên ngoài.

Vào tháng 6/2019, các kỹ sư Boeing đã hoàn thiện gần xong thiết kế bản vá phần mềm mới nên các phi công thử nghiệm của Boeing được đưa vào buồng mô phỏng để bay thử. Kết quả là một sự cố máy tính trong buồng mô phỏng khiến máy bay chúi mũi mất kiểm soát giống như trạng thái của 2 chiếc 737 MAX 8 trong 2 vụ tai nạn.

Dung (SHTT)