Nhiều trẻ nguy kịch, tử vong vì đuối nước: Những lưu ý 'sống còn' ai cũng cần biết

Tính từ đầu năm đến nay, trên cả nước đã liên tiếp ghi nhận các vụ đuối nước thương tâm, nạn nhân chủ yếu là trẻ em.

Từ tháng 5 đến nay, thời tiết nắng nóng, trẻ nghỉ hè tắm ao hồ sông suối, nhiều gia đình tổ chức đi biển... làm tăng trường hợp đuối nước. Tính từ đầu năm đến nay, hơn 100 trẻ thiệt mạng vì đuối nước. Gần nhất là trường hợp hai nam sinh lớp 9 và 10 ở xã Hương Sơn (huyện Tân Kỳ, Nghệ An) bị đuối nước. Trước đó, ba nam sinh Quảng Bình đuối nước trên sông Dinh, Quảng Bình, trong đó có một em biết bơi, thông tin trên VnExpress.

Theo VTC News dẫn lời TS Tạ Anh Tuấn - Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, trong tháng 7/2022, khoa Hồi sức tích cực đã cấp cứu gần 10 trẻ đuối nước, trong đó có trẻ tổn thương phổi nặng, suy đa tạng phải lọc máu, thậm trí có trẻ đã tử vong.

Theo TS Tuấn, vào dịp hè mỗi năm, tỷ lệ trẻ đuối nước ở trẻ có xu hướng gia tăng. Dù các thông tin về đuối nước từ cảnh báo đến cách sơ cứu được truyền thông rất nhiều nhưng tỷ lệ trẻ đuối nước vào viện cấp cứu trễ, sơ cứu sai vẫn không giảm.

Đuối nước là gì?

Đuối nước là một dạng ngạt, do nước bị hít vào phổi hoặc tắc đường thở do co thắt thanh quản khi nạn nhân ở trong nước. Khi ngạt nước, nạn nhân ngừng thở, tim đập chậm lại theo phản xạ. Tình trạng ngừng thở tiếp tục dẫn đến thiếu oxy máu, gây tăng nhịp tim, huyết áp. Hậu quả cuối cùng là nhịp tim chậm dần lại, rối loạn nhịp, ngừng tim và tử vong.

Người bị đuối nước thường có biểu hiện khó thở, đau sau xương ức, thở nhanh, tăng tiết đờm lẫn máu, nặng hơn có thể tím tái, mất ý thức, co giật, rối loạn nhịp tim, giảm huyết áp...

Các bước sơ cứu nạn nhân đuối nước đúng cách

Trong các trường hợp đuối nước, nếu bệnh nhân được sơ cứu kịp thời, tích cực và đúng phương pháp sẽ có khả năng được cứu sống, nếu ngược lại thì khả năng tử vong rất cao hoặc để lại di chứng tổn thương não rất nặng nề. Vì vậy, biết cách xử trí cấp cứu cho nạn nhân bị đuối nước là điều vô cùng quan trọng.

TS Tạ Anh Tuấn - Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Nhi Trung ương cho rằng, các bậc phụ huynh cần có những kiến thức cơ bản để cấp cứu trẻ nếu không may bị đuối nước.

- Trẻ bị đuối nước sau khi đưa lên bờ có thể tỉnh hoặc bất tỉnh, cần tiến hành cấp cứu tại chỗ ngay lập tức, sau đó đặt trẻ nằm ngửa trên mặt phẳng trong tư thế đầu thấp.

- Cởi bỏ quần áo bị ướt và giữ ấm cho trẻ bằng chăn mền hoặc vải, áo quần khô để tránh trẻ bị hạ thân nhiệt. Trước đó, cần đảm bảo lấy sạch đờm dãi và các dị vật ở miệng và mũi.

- Khi thực hiện, người sơ cứu cần hết sức bình tĩnh, không làm tổn thương thêm đường hô hấp của trẻ.

- Đánh giá trẻ bằng cách nhìn, nghe và cảm nhận: lay gọi, quan sát lồng ngực trẻ không thấy di động hoặc nếu trẻ bất tỉnh, cần tiến hành hồi sức tim phổi ngay lập tức.

- Thực hiện hô hấp nhân tạo bằng cách hà hơi thổi ngạt liên tục 2 lần cùng với xoa bóp tim ngoài lồng ngực: Hai bàn tay chồng lên nhau và đặt giữa ngực trẻ, ấn mạnh xuống khoảng 2 - 3cm với nhịp điệu 2 lần/giây.

- Ngay sau khi hô hấp nhân tạo, cần kiểm tra mạch đập của trẻ tại một trong các vị trí như mạch quay ở cổ tay, mạch cảnh ở cổ và mạch bẹn hoặc sờ vào lồng ngực trái để cảm nhận xem tim còn đập không.

- Khi không bắt được mạch hoặc thấy tim ngừng đập cần tiến hành ép tim ngoài lồng ngực kèm theo hô hấp nhân tạo.

- Trong trường hợp trẻ còn tỉnh táo, cần đặt trẻ tư thế dẫn lưu nghiêng đầu trẻ sang bên, trẻ có thể tự thở trở lại.

- Cần gọi hỗ trợ cấp cứu 115 hoặc các chuyên gia/bác sĩ quen biết.

Sai lầm cần tránh khi cứu người ngạt nước

- Bỏ nhiều thời gian cho việc xốc nước: Động tác dốc ngược nạn nhân không cần thiết và không nên thực hiện vì thường lượng nước vào phổi rất ít chứ không phải phổi chứa đầy nước như nhiều người thường nghĩ. Việc xốc nước có thể làm chậm thời gian cấp cứu thổi ngạt và tăng nguy cơ hít sặc.

- Ấn bụng để nạn nhân nôn ra ngoài: Hành động này khiến thức ăn trong dạ dày đẩy lên trên vào đường mũi, miệng có thể làm tắc đường thở.

- Lăn lu, hơ lửa: Việc này nhằm mục đích “rút nước” trong cơ thể trẻ ra, song phương pháp này không hiệu quả, thậm chí còn gây bỏng cho nạn nhân.

- Các nạn nhân ngưng thở ngưng tim không được cấp cứu thổi ngạt và ấn tim tại nơi xảy ra tai nạn hoặc trong lúc vận chuyển tới cơ sở y tế. Điều này làm cho não và các cơ quan thiếu oxy kéo dài, nạn nhân dễ bị chết tế bào não, dẫn tới tử vong hoặc di chứng não nặng nề.

Phòng ngạt nước, đuối nước như thế nào?

Ngoài việc sơ cứu kịp thời phòng tránh đuối nước là một giải pháp tối ưu trong việc giảm thiểu hậu quả.

+ Không bơi, chơi ở những nơi gần sông, hồ… khi không có người lớn giám sát.

+ Không nhảy cắm đầu ở những nơi không có chỉ dẫn

+ Không tắm, bơi ở những nơi có nước sâu, chảy xiết, xoáy và không có người lớn biết bơi & cứu đuối.

+ Không bơi khi trời đã tối, có sấm chớp, mưa.

+ Tuyệt đối tuân theo các bảng chỉ dẫn nguy hiểm.

+ Phải khởi động trước khi xuống nước.

+ Không ăn uống khi đang bơi để tránh sặc nước.

+ Không dùng các phao bơm hơi.

+ Không đi tắm bơi lội ở ao hồ một mình mà không có người lớn biết bơi đi kèm.

Tại Việt Nam, mỗi năm đuối nước cướp đi sinh mạng hơn 3.000 thanh thiếu niên, trong đó phần lớn là trẻ em dưới 16 tuổi. Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ trẻ em bị đuối nước cao nhất khu vực Đông Nam Á. Thống kê năm 2020 của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, trung bình mỗi ngày Việt Nam có khoảng 6 trẻ em dưới 16 tuổi tử vong do đuối nước. Năm 2015, con số này là 7 và năm 2010 là 9.

PN (Nguoiduatin.vn)