Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà: Cha mẹ cần lưu ý gì nếu không muốn con phải nhập viện, thở máy?

Trẻ bị tay chân miệng hoàn toàn có thể chữa khỏi tại nhà nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Nhưng chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà sao cho đúng cách, giúp con nhanh khỏe thì không phải ai cũng rõ.

Bộ Y tế ghi nhận đến ngày 19/5 cả nước có 5.545 ca tay chân miệng, trong đó một ca tử vong tại Bình Thuận. Số ca mắc tay chân miệng đang có xu hướng gia tăng chủ yếu ở khu vực miền Nam và cục bộ tại một số tỉnh, thành phố như: TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Sóc Trăng.

Bệnh tay chân miệng là bệnh do siêu vi trùng đường ruột gây ra, lây từ người sang người qua đường tiêu hóa, khi trẻ tiếp xúc với các dịch tiết mũi họng, nước bọt, chất dịch từ các nốt phỏng, phân hoặc chất nôn của trẻ bị bệnh.

Bệnh thường xảy ra ở lứa tuổi nhà trẻ, dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi. Bởi trẻ dưới 5 tuổi đang trong giai đoạn “khoảng trống miễn dịch”, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện lại càng dễ mắc bệnh hơn. Hơn nữa, khi trẻ đi học mẫu giáo, không gian giới hạn, tập trung đông người, trẻ dùng chung đồ chơi… sẽ tạo điều kiện cho dịch bệnh lây lan nhanh chóng.

Dấu hiệu để nhận biết con bạn mắc bệnh tay chân miệng chia theo từng giai đoạn. Ở giai đoạn đầu, trẻ bị tay chân miệng xuất hiện sốt nhẹ thoáng qua, đau họng, miệng tiết nước bọt liên tục, chán ăn, tiêu chảy nhẹ, nhiều trẻ bị nổi hạch ở cổ hoặc dưới hàm.

Ở giai đoạn khởi phát, bề mặt da của trẻ bắt đầu xuất hiện những nốt ban đỏ với đường kính 2-3mm, tập trung ở lòng bàn tay, bàn chân, xung quanh miệng. Chúng sẽ tiến triển thành những nốt ban đỏ, dạng phỏng nước.

Ở giai đoạn toàn phát (bệnh kéo dài 3-10 ngày), trẻ xuất hiện tình trạng loét miệng, toàn thân nổi phát ban ở dạng phỏng nước, trẻ dễ sốt cao, nôn ói, dễ gặp nguy cơ biến chứng liên quan đến hệ thần kinh, hô hấp và tim mạch.

Ngoài ra, trẻ mắc tay chân miệng nghiêm trọng sẽ quấy khóc, sốt cao liên tục không hạ, hay giật mình. Lúc này, cha mẹ cần đưa đi bệnh viện gấp. Bệnh ở giai đoạn mới chớm hoàn toàn có thể chữa khỏi tại nhà. Tuy nhiên, điều trị tại nhà cho trẻ bị tay chân miệng như thế nào thì không phải ai cũng biết.

Cha mẹ cần đưa con đi viện nếu phát hiện con có một trong những triệu chứng sau:

- Sốt cao ≥ 39C hay sốt hơn 2 ngày

- Nôn nhiều, hơn 3 lần trong 1 giờ hay hơn 4 lần trong 6 giờ

- Khó thở, thở nhanh, rút lõm bụng, tím quanh môi, kích thích hoặc lờ đờ

- Giật mình nhiều khi ngủ

- Quấy khóc nhiều, bứt rứt khó ngủ hoặc mệt, li bì.

- Vã mồ hôi, tay chân lạnh hay da nổi vân tím

- Tiểu ít

- Run chân tay hay yếu liệt chi

- Nếu trẻ có tiền sử giật, cần uống hạ sốt khi 38C và chườm ấm

Thế nhưng, trên thực tế, nhiều cha mẹ mắc sai lầm trong việc chăm sóc trẻ như tự bôi thuốc hoặc đắp lá cây cho trẻ; ủ trẻ và hạn chế tắm rửa để con ra ban nhanh hơn. Những điều này là không đúng và vô cùng nguy hiểm, vì có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm não – màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong.

Cha mẹ cần làm gì để chăm sóc trẻ bị tay chân miệng đúng cách?

Bệnh tay chân miệng chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, việc điều trị bệnh chủ yếu là điều trị triệu chứng và các điều trị hỗ trợ. Thông thường bệnh diễn biến trong vòng 1 tuần đến 10 ngày thì các triệu chứng sẽ hết.

Trường hợp trẻ mắc bệnh nhẹ, bác sĩ có thể cho điều trị tại nhà. Cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ để trẻ nhanh khỏi và phòng ngừa biến chứng.

- Thực hiện cách ly khi trẻ mắc bệnh, hạn chế cho trẻ ra ngoài để tránh lây nhiễm cho trẻ khác bởi bệnh có khả năng lây lan mạnh nhất trong 1 tuần đầu tiên từ lúc phát bệnh.

- Vệ sinh miệng và bôi thuốc vùng miệng cho trẻ trước khi cho trẻ ăn 30 phút.

- Mặc quần áo vải mềm, rộng rãi, thấm hút mồ hôi. Thay quần áo và tắm rửa hàng ngày cho trẻ bằng nước ấm.

- Cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ nuốt và dễ tiêu hoá như cháo, súp, sữa, chia thành nhiều lần trong ngày. Tránh các thức ăn chua, hoa quả chua vì sẽ gây kích ứng vết thương trong miệng.

- Để tăng cường sức đề kháng, giúp trẻ nhanh hồi phục sau khi nhiễm trùng đường hô hấp, cha mẹ nên lựa chọn các thực phẩm giàu vitamin A, C như: thịt, trứng, sữa, cá, tôm…; các loại rau có màu xanh sẫm; các loại củ quả có màu vàng đỏ… trong các bữa ăn của trẻ.

- Đặc biệt nên cho trẻ ăn thực phẩm chứa nhiều kẽm như: thịt gà, lòng đỏ trứng... vì chất kẽm vừa có tác dụng tăng cường sức đề kháng vừa làm các vết thương, vết loét chóng lành hơn, giúp trẻ nhanh hồi phục.

- Nếu trẻ sốt cao trên 38,5 độ thì dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn. Ngoài ra có thể chườm ấm cho trẻ cũng góp phần giảm thân nhiệt và giảm số lần dùng thuốc hạ sốt.

- Theo dõi nếu trẻ có các biểu hiện như: Sốt cao trên 39 độ, hạ sốt không giảm, trẻ li bì, giật mình, run tay chân, yếu liệt chi, tím tái… thì cần đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được chăm sóc.

- Cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng nhiều lần trong ngày, đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, cho trẻ ăn và sau khi vệ sinh cho trẻ.

PN (Nguoiduatin.vn)