Căn bệnh dễ dẫn đến suy thận, đột tử: Ngày càng phổ biến ở Việt Nam nhưng nhiều người mang bệnh mà không biết

Suy thận và suy tim là 2 biến chứng nghiệm trọng của căn bệnh đái tháo đường. Đặc biệt chứng chứng suy tim là nguyên nhân tàn phế và tử vong hàng đầu ở người bệnh.

Theo báo cáo của Hiệp hội đái tháo đường thế giới IDF Diabetes Atlas, năm 2015 Việt Nam có 3,5 triệu người mắc bệnh Đái tháo đường (ĐTĐ), và con số này được dự báo sẽ tăng lên 6,1 triệu vào năm 2040.

Theo kết quả điều tra năm 2015 của Bộ Y tế, 68,9% người tăng đường huyết chưa được phát hiện. Chỉ có 28,9% người bệnh ĐTĐ được quản lý tại cơ sở y tế .

Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh lý tiến triển mạn tính dẫn đến rối loạn và suy yếu chức năng của nhiều cơ quan trong cơ thể. Trong các biến chứng ở người bệnh ĐTĐ, biến chứng thận được xem là nguy hiểm và tốn kém chi phí điều trị nhất. Bên cạnh đó, biến chứng tim mạch cũng là nguyên nhân tàn phế và tử vong hàng đầu ở người bệnh ĐTĐ.

Tại sao người bệnh ĐTĐ dễ bị suy thận?

BSCKI. Lê Hoàng Bảo, Khoa Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM) cho biết: "ĐTĐ dẫn đến tăng lượng đường trong máu, từ đó làm tăng áp lực trong cầu thận và tổn thương các mạch máu trong thận. Nguy hiểm hơn, bệnh thận do ĐTĐ thường diễn tiến âm thầm và không có biểu hiện triệu chứng gì trong giai đoạn đầu. Vì vậy để phát hiện, bác sĩ phải dựa vào xét nghiệm máu và nước tiểu định kỳ.

Việc xuất hiện đạm trong nước tiểu, dù nhiều hay ít cũng là dấu hiệu của tổn thương thận. Khi độ lọc của thận suy giảm, thận không thể đào thải hết chất chuyển hóa dư thừa ra khỏi cơ thể, dần dần tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối".

Về mức độ nguy hiểm của suy thận ở người bệnh ĐTĐ, BSCKI. Lê Hoàng Bảo cho biết, tình trạng suy thận diễn tiến nặng nhất là giai đoạn thận ngưng làm việc hoàn toàn, khi đó nếu muốn sống sót, người bệnh phải ghép thận hoặc chạy thận nhân tạo định kỳ. Ở giai đoạn này, chi phí điều trị rất cao, đồng thời ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

BS. Nguyễn Xuân Vinh – Khoa Tim mạch can thiệp BV ĐHYD TP.HCM cho biết, cơ chế gây biến chứng tim mạch ở người bệnh ĐTĐ khá phức tạp. Đây là hậu quả của các tổn thương mạch máu do ĐTĐ gây ra.

Lượng đường huyết tăng cao kéo theo hàng loạt các rối loạn khác như rối loạn mỡ máu, rối loạn nội mô khiến mạch máu bị tổn thương. Điều này tạo cơ hội cho các mảng xơ vữa hình thành, làm giảm lượng máu nuôi dưỡng tim, tạo ra các cục máu đông gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

Tuỳ theo vị trí của mạch máu bị tổn thương mà các biểu hiện lâm sàng sẽ khác nhau. Chẳng hạn tổn thương động mạch vành sẽ dẫn đến cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột tử… Tổn thương mạch máu não sẽ dẫn đến tai biến mạch máu não…

Đây đều là những biến chứng tim mạch nguy hiểm, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Dễ đột tử

Ở người bệnh ĐTĐ có biến cố tim mạch như nhồi máu cơ tim cấp, thiếu máu cơ tim kéo dài khiến tế bào cơ tim suy yếu. Từ đó, tim không còn đảm bảo chức năng bơm máu đi nuôi cơ thể. Người bệnh bị suy tim sẽ giảm khả năng hoạt động, giảm chất lượng cuộc sống.

Hiện có khoảng 2/3 số trường hợp tử vong ở người bệnh ĐTĐ là do bệnh tim mạch, trong đó 40% là do bệnh động mạch vành, 15% do các bệnh tim mạch khác (chủ yếu là suy tim) và khoảng 10% do đột quỵ.

Nguy hiểm hơn, ở người bệnh ĐTĐ, triệu chứng của các bệnh tim mạch thường không rõ rệt và dễ bị bỏ qua. Nhiều trường hợp người bệnh ĐTĐ nhập viện điều trị các biến chứng tim mạch khi đã ở giai đoạn nặng, gây khó khăn trong việc điều trị.

"Đặc biệt, người bị suy tim nặng nếu không điều trị kịp thời sẽ đứng trước nguy cơ tử vong cao do rối loạn nhịp tim, dẫn đến đột tử" - BS. Nguyễn Xuân Vinh nhấn mạnh.

Theo các bác sĩ, biến chứng suy tim, suy thận ở người ĐTĐ dù nặng hay nhẹ đều là những nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe của người bệnh. Để tránh các biến chứng này, người bệnh cần nắm vững các phương pháp phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.

Trong đó việc duy trì lối sống lành mạnh là biện pháp ưu tiên hàng đầu.

- Nên sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ

- Uống đủ nước

- Theo dõi đường huyết và huyết áp, đồng thời kiểm tra định kỳ chức năng tim và thận.

- Giữ cân nặng hợp lý kết hợp với chế độ tập luyện thể thao vừa sức cũng là những điều người bệnh ĐTĐ nên thực hiện.

Để có thể phát hiện sớm các biến chứng, người bệnh cần khám bệnh định kỳ để được làm các xét nghiệm cần thiết. Ngoài ra, người bệnh cũng cần nắm rõ các triệu chứng, đặc biệt là các triệu chứng sớm của bệnh để có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Theo Ngọc Minh (Doanh Nghiệp & Tiếp Thị)