Cúng ông Công ông Táo 2022: Cách chọn và thả cá Chép, ngày - giờ cúng chuẩn nhất

Đưa ông Công ông Táo về trời là phong tục tâm linh vô cùng quan trọng của người Việt vào những ngày cuối năm. Đó được xem như là ngày đánh dấu chuẩn bị bước sang một năm mới. Vì vậy mà cách chọn và thả cá Chép, ngày - giờ cúng ông Công ông Táo chuẩn nhất được mọi người quan tâm đến rất kỹ.

Trong tín ngưỡng dân gian của người Việt, ông Công ông Táo là vị thần dõi theo cuộc sống của mọi người. Hàng ngày ông Công ông Táo sẽ ghi lại những việc làm tốt xấu của gia chủ, để đến cuối năm, vào ngày 23 tháng Chạp, Táo Quân sẽ cưỡi cá chép lên chầu trời và báo cáo với Ngọc Hoàng.

Ngày - giờ cúng ông Công ông Táo năm 2022 chuẩn nhất

Theo lịch âm dương, lễ cúng ông Công ông Táo năm 2022 rơi vào thứ Ba, ngày 25 tháng 1.

Tuy nhiên, nhiều người dân có quan niệm lễ phải diễn ra trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp, nên nhiều gia đình cúng từ ngày 22 vì quan niệm phải kịp giờ cho ông Táo về Thiên Đình.

Ngày 22/12 âm lịch là ngày Đinh Sửu tháng Tân Sửu năm Tân Sửu. Trong ngày này có các khung giờ hoàng đạo như sau, các bạn có thể tham khảo chọn giờ đẹp để làm lễ cúng Táo quân như: Giờ Dần (3-5), Mão (5-7), Tỵ (9-11), Thân (15-17), Tuất (19-21), Hợi (21-23).

Các gia đình có thể tiến hành cúng Táo quân vào các ngày sau đây:

Ngày 21 tháng Chạp (tức 23/1/2022 dương lịch): Ngày Bính Tý, niên mệnh Giản Hạ Thủy, Lục nhâm Lưu niên.

Ngày 23 tháng Chạp (tức 25/1/2022 dương lịch): Ngày Mậu Dần, Hoàng Đạo, niên mệnh Thành Đầu Thổ, Lục nhâm Xích khẩu.

Giờ tốt cúng ông Công ông Táo năm 2022:

+ Với ngày 21 tháng Chạp: Các khung giờ đẹp gồm: Mão (5h-7h), Ngọ (11h-13h), Thân (15h-17h), Dậu (17h-19h).

Trong đó, giờ Ngọ ngày 21 tháng Chạp là giờ Tốc hỷ, là khung giờ đẹp nhất để cúng Táo quân. Nếu tiến hành cúng ông Công ông Táo vào khung giờ này, hứa hẹn năm mới gặp nhiều niềm vui, may mắn, xuất hành thuận lợi, dễ dàng hóa giải những xui xẻo, bệnh tật có thể gặp phải cho mọi thành viên trong nhà.

+ Với ngày 23 tháng Chạp: Các khung giờ đẹp gồm Thìn (7h-9h), Tỵ (9h-11h).

Đặc biệt, trong ngày 23 tháng Chạp năm Tân Sửu, giờ Thìn là giờ Tốc hỷ, rất thích hợp để các gia đình tiến hành nghi lễ cúng tiễn Táo quân về trời.

Theo tín ngưỡng dân gian, giờ Ngọ (từ 11h – 13h) ngày 23 tháng Chạp là thời điểm các Thần bếp quy tụ để chuẩn bị về trời. Nên đây được coi là khung giờ tối linh thiêng, thích hợp để đưa tiễn ông Công, ông Táo về chầu trời hơn cả (tốt hơn hết là trước 12h trưa).

Tuy nhiên, trong ngày 23 tháng Chạp năm Tân Sửu, giờ Ngọ là giờ Hắc đạo. Vì thế, tùy quan niệm mỗi gia đình mà có thể đưa ra lựa chọn phù hợp. Không nhất thiết phải cúng Táo quân vào lúc giữa trưa (chính Ngọ), mà có thể cúng vào các khung giờ đẹp nêu trên (như giờ Thìn hoặc Tỵ).

Cách chọn và thả cá Chép

Lễ vật cúng ông Công ông Táo thường được các gia đình chuẩn bị rất chu toàn, từ đồ hương hoa, vàng mã, hoa tươi, mâm cơm mặn đủ món đến một thứ không thể thiếu được là ba chú cá chép đỏ để ông Công ông Táo cưỡi về trời.

Dân gian còn lưu truyền câu nói “cá chép vượt vũ môn” hay “cá chép hóa rồng”, chỉ có cá chép mới bay được lên trời. Ngoài ra, trong tâm thức người Việt, “cá vượt vũ môn” còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí chinh phục tri thức để đi tới thành công.

Vì thế trong mâm cỗ cúng ông Công ông Táo của người Việt nhất định phải có cá chép.

Cá chép cúng ông Công ông Táo thường là cá chép đỏ. Trên mâm cỗ cúng sẽ có 3 chú cá chép đỏ là phương tiện di chuyển cho 3 Táo lên chầu trời. Vì thế, nếu bạn chọn cá chép đen hay chỉ cúng một đôi cá sẽ là chưa đúng.

Cá chép để cúng, dâng lên Táo Quân không nhất thiết phải là những con cá to, nhưng một yêu cầu quan trọng đó là cá phải khỏe mạnh, không trầy xước và mất vảy.

Lúc đi mua cá, bằng cảm quan bạn hãy chọn con cá nhỡ vừa tầm, không to quá cũng không nhỏ quá. Để thử xem cá có khỏe hay không, có thể dùng ngón tay chạm nhẹ vào mặt nước trong chậu, xô đựng cá. Nếu thấy cá bơi nhanh, đuôi quẫy mạnh thì con cá đó là cá khỏe mạnh.

Nếu muốn chắc chắn bạn hãy lật nhẹ mang cá lên để kiểm tra, nếu cá khỏe mạnh sẽ có mang cá đỏ tương, mang đỏ thâm sẽ là con cá yếu, có thể sẽ chết trong thời gian ngắn.

Sau khi mua về nhà, bạn nên thả cá vào một bát nước sạch, thả thêm 1 cọng rêu nhỏ vào bát nếu mua cá trước thời gian cúng lâu. Khi cúng bát (chậu), cá chép cúng Táo Quân được để cạnh mâm cỗ cúng.

Lưu ý khi đi thả cá

Khi đi phóng sinh cá các bạn cần chọn những ao, hồ nước sạch, không gian rộng và không quá ô nhiễm. Khi thả, không đứng trên cao đổ xuống hay vứt cả túi cá xuống, làm như vậy cá có thể bị chết gây ô nhiễm môi trường xung quanh.

Cách đúng nhất để phóng sinh cá đó là chọn chỗ mép nước gần, nhẹ nhàng nghiêng bát hoặc túi để cá tự quẫy, bơi vào dòng nước. Tâm lý khi đi khi đi thả cá cũng rất quan trọng, cần vui vẻ, thoải mái đi phóng sinh cá. Trong lúc thả cá cũng không cần phải cầu khấn gì cả, chỉ cần đơn giản nghĩ là mình đang đơn thuần cứu vớt chúng là được. Sau khi thả cá, nên lưu lại một chút xem cá đã bơi đi chưa, tránh tình trạng cá mắc kẹt hoặc lưu luyến chưa muốn rời đi.

(*)Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo.

Theo Hoàng Khuông (Công lý & xã hội)