Ông Trần Hồng Hà nói sốt đất ở Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc vừa qua chủ yếu nghiêm trọng ở việc chuyển đổi đất rừng, đất nông nghiệp... trái phép.
Đăng đàn trong phiên chất vấn chiều 4/6, Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà nhận được câu hỏi của đại biểu Nguyễn Anh Trí về hiện tượng đầu cơ đất đai tại Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hoà) và Phú Quốc (Kiên Giang) - 3 địa phương được quy hoạch trở thành đặc khu kinh tế.
Ông Trần Hồng Hà thừa nhận ở đây có vấn đề tầm nhìn. Thông thường khi có kỳ vọng về tương lai phát triển hạ tầng tại khu vực nào thì theo quy luật, thị trường đất đai ở đó sẽ thay đổi, sốt nóng.
"Chúng ta biết quy luật này nhưng ngoài việc ban hành biện pháp hành chính thì chưa có giải pháp căn cơ ngăn ngừa", ông Hà nói. Nhắc lại câu chuyện sốt đất tại Long Thành (Đồng Nai) cách đây 5 năm, ông Hà nêu, chính quyền địa phương thời điểm đó ban hành chỉ thị hành chính ngăn chặn hoạt động chuyển nhượng đất nhưng thực tế giao dịch ngầm vẫn diễn ra.
Với 3 địa phương sắp thành đặc khu, theo ông Hà, sốt đất chủ yếu nghiêm trọng ở việc chuyển đổi đất rừng, đất nông nghiệp... trái phép. Tương tự như ở Long Thành, những giao dịch tại 3 địa phương trên được tiến hành ngầm, trái pháp luật, trong khi năng lực quản lý chưa theo kịp thời.
| Bộ trưởng Tài nguyên nói về sốt đất tại các địa phương quy hoạch thành đặc khu |
Thời gian qua, trước thông tin Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc sẽ trở thành đặc khu kinh tế, giá đất tại 3 nơi này tăng 2-3 lần, cá biệt có nơi tăng 5-6 lần so với trước. Trong động thái gần đây chính quyền 3 địa phương trên đã có quyết định tạm dừng chuyển nhượng, chuyển đổi mục đích sử dụng nhằm kiểm soát cơn sốt đất.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói thêm, việc UBND các tỉnh dừng chuyển nhượng đất đai tại 3 địa phương trên là đúng, song nội dung chỉ thị lại không phù hợp pháp luật. Thay vào đó, ông đề nghị, Quốc hội nên ban hành Nghị quyết có quy định mang tính đặc thù về quản lý đất đai để giải quyết vấn đề này, lâu dài hơn phải có quy định trong Luật Đất đai.
“Chúng tôi nắm rõ về 3 nhà máy điện hạt nhân của Trung Quốc”
Đại biểu Phạm Tất Thắng đề cập tới việc Trung Quốc xây dựng 3 nhà máy điện hạt nhân khá gần biên giới Việt Nam, từ 50 km đến 200 km. Theo đó, giả sử các nhà máy này có vấn đề trong hoạt động thì nguy cơ ô nhiễm phóng xạ với Việt Nam rất lớn. Bộ Tài nguyên có giải pháp gì ứng phó với nguy cơ đó?
| Bộ trưởng Trần Hồng Hà trả lời chất vấn về 3 nhà máy điện hạt nhân Trung Quốc |
Bộ trưởng Trần Hồng Hà giải đáp, vấn đề liên quan đến các nhà máy điện hạt nhân của Trung Quốc đã được "chúng tôi nắm rất rõ". Chính phủ giao Bộ Khoa học & Công nghệ xây dựng các trạm quan sát hoạt động thường xuyên; làm việc với cơ quan hạt nhân quốc tế để có các đoàn thanh tra, kiểm soát an toàn tại khu vực này.
Ông Hà nói thêm, không riêng Bộ Khoa học & Công nghệ, thành phố Hà Nội vừa qua cũng đưa vấn đề này vào dự báo để lên kịch bản cần thiết.
Năm 2016, ba nhà máy điện hạt nhân ở phía nam Trung Quốc vận hành thương mại, gồm Phòng Thành (Quảng Tây) công suất 1000 MW, Trường Giang (Quảng Đông) 600 MW và tổ máy 650 MW của Sương Giang (đảo Hải Nam). Các nhà máy này đều nằm gần biên giới phía bắc Việt Nam, gần nhất là Phòng Thành chỉ cách Móng Cái, Quảng Ninh 50 km, cách Hà Nội dưới 500 km. Ngay thời điểm các nhà máy trên đi vào hoạt động, một số chuyên gia cho rằng người dân không nên hoang mang vì với các nhà máy điện hạt nhân, tiêu chuẩn an toàn luôn đặt lên hàng đầu, tuy nhiên cũng cần chuẩn bị kỹ các phương án phòng ngừa sự cố.
Cuối tháng 5/2018, thành phố Hà Nội đã phê duyệt đề án “Quản lý và giảm thiểu các rủi ro có thể trở thành thảm họa đối với thành phố Hà Nội”. Theo đó, thành phố dự báo một trong 10 rủi ro có thể trở thành thảm hoạ là rò rỉ phóng xạ nếu có sự cố từ 3 nhà máy điện hạt nhân ở khu vực Đông Nam của Trung Quốc. Thành phố giao Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng kịch bản chi tiết phòng chống khi có thảm họa rò rỉ chất phóng xạ, sự cố hạt nhân; tham mưu cho thành phố các nhiệm vụ liên quan đến các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ về phòng, chống và giảm nhẹ thảm họa.
Ô nhiễm không khí "không tới mức nghiêm trọng"
Đại biểu Nguyễn Anh Trí và đại biểu Trịnh Ngọc Phương cùng đề cập tới ô nhiễm bụi tại các thành phố lớn. Người dân Hà Nội cứ 10 ngày thì 9 ngày phải hít thở không khí có mức độ bụi quá mức cho phép.
Ông Hà không đồng tình với số liệu đại biểu nêu, vì đó là công bố từ trạm quan trắc của một tổ chức nên "phản ánh mang tính cục bộ". Kết quả từ các trạm quan trắc của Bộ Tài nguyên không ghi nhận tình trạng như vậy, dù có ghi nhận ô nhiễm từ hoạt động giao thông.
Bộ đã tham mưu Chính phủ kế hoạch xử lý ô nhiễm môi trường không khí, qua đó sẽ biết nguồn ô nhiễm ở đâu, khi nào. "Tình hình ô nhiễm không khí hiện có song chưa đáng quan ngại như đại biểu phản ánh", ông Hà khẳng định.
Tranh luận với Bộ trưởng, ông Nguyễn Anh Trí nói, thông tin về bụi ông lấy từ bản tin hàng ngày mà nhiều người cũng đọc được. “Tôi đồng ý kết quả đó không phản ánh được hết thực trạng, nhưng là bác sĩ, tôi biết bụi ảnh hưởng rất nghiêm trọng với đời sống của chúng ta”, ông Trí nói.
Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà tiếp tục trả lời chất vấn trong sáng mai 5/6.
Theo Hoài Thu - Võ Hải - Bảo Hà (VnExpress.net)
