Chủ hộ bị thiệt hại trong vụ cháy chung cư Carina Plaza (quận 8, TP HCM) có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại về người và tài sản.
Ngày 25/3, người dân chung cư Carina Plaza vẫn vạ vật tại sảnh toà nhà đối diện, chưa thể về nhà sau vụ hoả hoạn làm 13 người chết và hàng chục người bị thương. Cuộc sống của họ bị đảo lộn, nhiều gia đình có xe để dưới tầng hầm dù không bị cháy vẫn chưa thể lấy để đi lại. Họ mong muốn sớm được giải quyết bồi thường thiệt hại, ổn định cuộc sống.
Chủ đầu tư, Ban quản trị chung cư có trách nhiệm đầu tiên
Theo luật sư Ngô Quí Linh (Giám đốc Công ty luật Luật sư Linh), các cơ quan chức năng cần nhanh chóng khởi tố vụ án để điều tra, xác định nguyên nhân gây cháy do lỗi khách quan hay chủ quan.
Nếu nguyên nhân gây cháy là hành vi vi phạm pháp luật thì phải xác định được ai là người có lỗi. Người này sẽ là chủ thể chịu trách nhiệm bồi thường mọi thiệt hại.
"Tuy nhiên, dù nguyên nhân cháy là lỗi chủ quan hay khách quan thì người dân bị thiệt hại đều có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại cả về người và tài sản", ông Linh nói.
Bởi theo quy định, trách nhiệm mua bảo hiểm cháy nổ đối với nhà chung cư là bắt buộc đối với mỗi cá nhân, tổ chức. Trong vụ hoả hoạn này, chủ đầu tư hoặc Ban quản trị là đầu mối đứng ra mua bảo hiểm cháy nổ cho cư dân. Do đó khi xảy ra hỏa hoạn, trách nhiệm bồi thường đầu tiên cho cư dân là chủ đầu tư và Ban quản trị. Sau đó, hai đơn vị này sẽ yêu cầu công ty bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường lại cho mình.
"Công ty bảo hiểm là bên chi trả thiệt hại mà không cần chứng minh lỗi. Sau đó, công ty bảo hiểm sẽ phải tìm ra hoặc phối hợp với cơ quan chức năng xác định người có lỗi để yêu cầu người đó bồi thường lại số tiền mà công ty đã chi trả", luật sư Linh nêu quan điểm.
Ở vụ hoả hoạn đặc biệt nghiêm trọng này, ông Linh, trước mắt chủ đầu tư và Ban quản trị nên tích cực liên hệ với bên bảo hiểm tiến hành xác định mức độ thiệt hại và chi trả càng sớm càng tốt trong phạm vi bảo hiểm, để phần nào khắc phục khó khăn cho các cư dân.
Các tài sản là hậu quả trực tiếp từ vụ cháy gồm tài sản bị mất, bị tiêu hủy hay hư hỏng một phần. Trong trường hợp này là các trang thiết bị nội thất, các vật dụng cá nhân, tiền, trang sức, thiệt hại về xe các loại, chi phí sửa chữa lại căn hộ… của cư dân đều có quyền được yêu cầu đòi bồi thường.
"Ngoài ra cư dân còn có quyền đòi bồi thường về sức khỏe, tinh thần, trách nhiệm cấp dưỡng nếu có thiệt hại về người, chi phí mai táng…", ông Linh cho biết thêm.
Cùng quan điểm, Tiến sĩ - luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch (Đoàn luật sư TP HCM) cho biết, Nghị định 130/2006 của Chính phủ quy định về chế độ bảo hiểm cháy nổ là trách nhiệm bắt buộc đối với nhà chung cư. Mỗi chung cư đều có Ban quản trị, do đó ban này sẽ đứng ra mua bảo hiểm cho các hộ dân và người dân có nghĩa vụ đóng tiền bảo hiểm cho ban.
Khi xảy ra hỏa hoạn người dân sẽ được bảo hiểm chi trả trừ một số trường hợp loại trừ trách nhiệm được ghi trong hợp đồng bảo hiểm các bên ký kết như do tác nhân con người gây ra.
Cư dân được bồi thường thế nào
Theo luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch, trường hợp cư dân đã đóng tiền mua bảo hiểm nhưng Ban quản trị không mua hoặc chưa mua thì họ có trách nhiệm phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho các chủ hộ. Đối với những cá nhân, chủ hộ trong chung cư mà không mua bảo hiểm thì sẽ không được bồi thường.
"Đây là bảo hiểm bắt buộc, do đó trách nhiệm bảo hiểm không chỉ được áp dụng với tài sản là căn hộ mà cả thiệt hại về người và các tài sản khác tại chung cư", luật sư Trạch nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Thông tư 214/2013 của Bộ Tài chính quy định về mức phí tham gia bảo hiểm cháy nổ đối với mỗi căn hộ là khác nhau, dựa theo tỷ lệ diện tích. Do đó, việc chi trả bảo hiểm sẽ được thực hiện theo tỷ lệ mức phí mà người dân tham gia bảo hiểm đã đóng. Đối với các tài sản gắn liền với căn hộ thì mức chi trả cũng sẽ được tính theo tỷ lệ này.
Trong khi đó luật sư Ngô Quí Linh bày tỏ e ngại, việc mua bảo hiểm cháy nổ là rất quan trọng nhưng nhiều người dân chưa nhận ra. Trên thực tế tỷ lệ người mua bảo hiểm tự nguyện này là chưa cao.
Đối với những thiệt hại nằm ngoài phạm vi bảo hiểm thì người dân có thể yêu cầu người có lỗi bồi thường thiệt hại. Nguyên tắc bồi thường là thiệt hại thực tế và cư dân phải có nghĩa vụ chứng minh.
"Khi xác định được thiệt hại các bên có thể thương lượng, nếu không được thì yêu cầu định giá. Nhưng khó khăn lớn nhất khi yêu cầu người có lỗi bồi thường chính là thiện chí và khả năng tài chính", luật sư Linh lưu ý.
Chung cư Carina Plaza nằm trên khu đất rộng hơn 19.000 m2 ở đường Võ Văn Kiệt, quận 8. Toà nhà gồm ba blocks cao từ 14 đến 20 tầng, có khu thương mại, giải trí... và hơn 700 căn hộ.
Hỏa hoạn xảy ra lúc hơn 1h ngày 23/3 tại tầng hầm chung cư khiến 13 người chết, hơn 50 người bị thương; 13 ôtô và 150 xe máy bị thiêu rụi. Hậu quả này được đánh giá là nghiêm trọng nhất trong 15 năm qua, chỉ sau thảm hoạ cháy ITC làm 60 người chết.
Theo điều tra ban đầu, khi đám cháy bùng lên, các cửa cầu thang thông lên tầng trên mở tung do bị chêm gạch, khiến khói lùa lên rất mạnh. Hệ thống chữa cháy tự động trước đó gần như không hoạt động, lực lượng chữa cháy tại chỗ không có, nên khi lính cứu hỏa đến nơi lửa khói đã rất lớn.
Thiếu tướng Phan Anh Minh (Phó giám đốc Công an TP HCM) cho rằng, nguyên nhân phát cháy tại tầng hầm không loại trừ khả năng do có tác động cài đặt gây nổ.
Theo Hải Duyên (VnExpress.net)
