Thế giới

New Zealand cấm lưu hành và truyền bá ‘bản tuyên ngôn’ của ác nhân xả súng nhà thờ Hồi giáo

Hôm thứ Bảy vừa qua, chính phủ New Zealand đã chính thức ra lệnh cấm lưu hành và truyền bá “bản tuyên ngôn” của ác nhân xả súng nhà thờ Hồi giáo ở Christchurch- Brenton Tarran.

Lệnh cấm này ghi rõ: bất kì công dân nào tại New Zealand nếu bị phát hiện lưu trữ văn bản, tài liệu (dưới mọi hình thức) của bản “tuyên ngôn” có tên “Sự thay thế vĩ đại” của Tarrant sẽ phải đối mặt với án tù 10 năm. Mọi hoạt động truyền bá, bao gồm cả gửi email “bản tuyên ngôn” này sẽ chịu mức án tù lên tới 14 năm.

New Zealand cấm lưu hành và truyền bá ‘bản tuyên ngôn’ của ác nhân xả súng nhà thờ Hồi giáo

Ngay trước khi thực hiện cuộc thảm sát giết chết 50 người và khiến hàng chục người khác bị thương tại hai nhà thời Hồi giáo ở Christchurch, Tarrant đã đăng tải một tài liệu dài 74 trang – được hiểu là “bản tuyên ngôn” về động cơ xả súng của hắn trên facebook cá nhân đồng thời gửi bản sao cái gọi là “Sự thay thế vĩ đại” cho nữ thủ tướng New Zealand - Jacinda Ardern.

Bản “tuyên ngôn của Tarrant” cung cấp cái nhìn cụ thể, sâu sắc về tính cách và suy nghĩ của hắn đối với con người và xã hội, sự thù ghét với dân nhập cư, nỗi ám ảnh về thuyết người da trắng thượng đẳng, về việc tại sao hắn lại chọn các nhà thờ Hồi giáo ở thành phố Christchurch và cách hắn được truyền cảm hứng từ sát nhân hàng loạt Na Uy - Behring Breivik, người đã giết hại 77 người vào năm 2011.

David Shanks, người đứng đầu Hội động kiểm duyệt đặc biêt của chính phủ New Zaeland, cho biết bản tuyên ngôn Tarrant, bao gồm những lời biện minh cho những hành động tàn ác khủng khiếp, khuyến khích các hành động khủng bố, thậm chí phác thảo những địa điểm cụ thể cho mục tiêu tấn công và phương thức thực hiện các cuộc khủng bố.

Chính phủ New Zealand trước đó cũng đã đưa ra lệnh cấm lưu hành và phát tán tương tự đối với video phát trực tiếp 17 phút mà Tarrant quay từ camera gắn trên mũ bảo hộ hắn trong vụ xả súng.

New Zealand cấm lưu hành và truyền bá ‘bản tuyên ngôn’ của ác nhân xả súng nhà thờ Hồi giáo - 1

Bên cạnh đó, Shanks khẳng định các nhà nghiên cứu và nhà báo, nhóm đối tượng đặc biệt muốn đào sâu vụ khủng bố của Tarrant, có thể nộp đơn xin miễn trừ từ cả hai lệnh cấm trên.

Shank thừa nhận, các lệnh cấm của chính phủ có thể “kích thích” sự tò mò của dân chúng. Nhưng đó là điều phải làm và nên làm để giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực và rủi ro nghiêm trọng từ nội dung của “bản tuyên ngôn Tarrant”, bất chấp các nhóm hoạt động về quyền tự do ngôn luận tại New Zealand cho rằng “lệnh cấm đã đi quá xa”.

Trong tuyên ngôn của mình, Tarrant mô tả mình được sinh ra trong một gia đình thuộc tầng lớp lao động và không quan tâm đến trường đại học. Tarrant kể về việc kiếm được một khoản lợi nhuận từ việ đầu tư vào Bitcoin và dùng nó để đi du lịch thế giới dù nhiều nguồn tin cho rằng, tiền của Tarrant tới từ khoản thừa kế sau cái chết của cha hắn.

Ở Dunedin, cách Christchurch khoảng năm giờ lái xe về phía nam, Tarrant sống trong một căn hộ bằng gỗ màu xanh lá cây khiêm tốn. Hàng xóm của Tarrant cho biết, hắn là kẻ kín tiếng ít giao thiệp. Tại phòng tập thể hình Anytime Fitness, những người biết Tarrant mô tả hắn là người lịch sự và chăm chỉ luyện tập.

Tarrant cũng là một thành viên của Câu lạc bộ bắn súng Bruce, cách Dunedin khoảng 45 phút lái xe về phía tây nam gần thị trấn Milton. Câu lạc bộ này đã đóng cửa vô thời hạn vào tuần trước sau khi những thông tin về việc Tarrant từng học bắn súng ở đây bùng nổ trên các phương tiện truyền thông.

New Zealand cấm lưu hành và truyền bá ‘bản tuyên ngôn’ của ác nhân xả súng nhà thờ Hồi giáo - 2
Nữ thủ tướng New Zealand - bà Jacinda Ardern

Phó chủ tịch câu lạc bộ bắn súng Bruce - Scott Williams nói với Otago Daily Times rằng Tarrant bình thường như bao người khác. Williams cho biết Tarrant luôn sẵn sàng giúp đỡ mọi người ở câu lạc bộ và ông chưa từng nghe Tarrant đả động đến bất kì điều gì tương tự như “thuyết ngườ da trắng thượng đẳng”.

Ở một động thái khác, nữ thủ tướng New Zealand - Ardern khẳng định rằng ngay sau khi nhận được email bản sao “tuyên ngôn của Tarrant”, bà đã đại diện cho Quốc hội và chính phủ hứa sẵn sàng đáp ứng những điều kiện của “ác nhân” để ngăn cản vụ thảm sát nhưng bất thành.

“Thứ hắn muốn là giết người. Tội ác của hắn thật sự khủng khiếp. Đó là lý do tôi sẽ không bao giờ nhắc tên hắn. Thứ chúng ta cần nhớ là tên những nạn nhân của hắn trong vụ khủng bố ở Christchurch” – bà Arden phát biểu.

THANH XUÂN (SHTT)