Giới quan sát dự đoán Tổng thống Mỹ không tiếp tục coi việc phi hạt nhân hoá trên bán đảo Triều Tiên là ưu tiên số một.
"Mỹ và Triều Tiên đang ở một giai đoạn bế tắc mới, khi không bên nào muốn trở lại bàn đàm phán về phi hạt nhân hoá. Trước khi Bình Nhưỡng thực hiện các vụ thử tên lửa, Washington có thiện chí hơn, nhưng hiện Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như thờ ơ với việc nối lại thảo luận", Andrew Yeo, phó giáo sư Đại học Công giáo Mỹ, trao đổi với VnExpress.
Ông Yeo nói đến việc Triều Tiên tiến hành các vụ thử tên lửa tầm ngắn hôm 4/5 và 9/5, sau khi hội nghị thượng đỉnh lần hai giữa lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Trump hồi cuối tháng 2 không đạt được kết quả. Hôm 10/5, Tổng thống Mỹ cho biết ông không xem Triều Tiên "bội tín" khi thử các tên lửa tầm ngắn, nhưng các diễn biến mới này sẽ khiến Trump ngừng ca ngợi Kim Jong-un, theo ông Yeo.
Đồng tình với việc phía Mỹ "không quá hào hứng" trong xử lý vấn đề Triều Tiên, Kim Ji-yoon, chuyên gia tại Viện nghiên cứu chính sách Asan, Hàn Quốc, cho rằng Tổng thống Trump không dễ xử lý tình hình hoặc ông không muốn xúc tiến nỗ lực như trước. Nguyên nhân là ông có thể vấp phải khó khăn ở trong nước, khi cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 đang đến gần.
Theo bà Kim, sau hội nghị thượng đỉnh lần hai ở Hà Nội, giới chuyên gia và nghị sĩ Mỹ cho rằng Washington "thà không có thoả thuận còn hơn là một thoả thuận tồi". Khi Triều Tiên không đưa ra một kế hoạch cụ thể về tiến trình phi hạt nhân hoá, Mỹ đã không dỡ bỏ lệnh trừng phạt nào.
"Tình hình hiện nay còn tồi tệ hơn cả trước hội nghị thượng đỉnh lần một ở Singapore, vì khi đó chúng ta còn có điều để trông đợi. Nhưng hiện nay không bên nào muốn tìm ra cách giải quyết, đó chính là vấn đề", bà Kim nói.
Chuyên gia Kim đánh giá khi phóng thử các tên lửa tầm ngắn, Triều Tiên không chỉ phát đi cảnh báo với Mỹ, mà còn có ý "trách cứ Hàn Quốc", rằng Seoul "chưa làm đủ, chưa cố gắng hết sức".
Cho rằng tình hình hiện nay là "nghiêm trọng", giáo sư Lee Byong- chul thuộc Viện nghiên cứu Viễn Đông, Đại học Kyungnam, Hàn Quốc, nhận định các hành động gần đây của Kim Jong-un cho thấy ông đang lo lắng về tiến trình chậm trễ trong việc tháo gỡ vướng mắc với Mỹ. Trong khi đó, Trump có vẻ như điềm tĩnh hơn.
Dự báo tình hình sắp tới, chuyên gia Kim Ji Yoon đánh giá Triều Tiên sẽ không thử tên lửa tầm xa, vì Bình Nhưỡng vẫn mong muốn nối lại đối thoại với Washington. Tuy nhiên, triển vọng hai bên tổ chức hội nghị thượng đỉnh lần ba vẫn còn xa.
"Việc đạt được kết quả cụ thể không chỉ là điều Triều Tiên mong, mà Trump cũng muốn, vì ông sắp bước vào chiến dịch tái tranh cử. Do đó, chừng nào chưa có gì đảm bảo được điều đó, hai bên sẽ không tổ chức thượng đỉnh lần ba", bà Kim nói.
Tổng thống Mỹ cũng sẽ không thể hiện thái độ thù địch với Kim Jong-un, trừ khi lãnh đạo Triều Tiên có những bước đi "ngu ngốc", như phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM). Mỹ có rất nhiều vấn đề cần xử lý, và phi hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên chỉ là một trong số đó, theo bà Kim.
Giáo sư Lee dự đoán Triều Tiên sẽ sớm tiếp tục thử các loại "đầu đạn tầm ngắn", điều càng làm cho tình hình trở nên xấu hơn. Đến một lúc nào đó, Trump sẽ gia tăng căng thẳng, bất chấp tình hình ở Iran hay chiến tranh thương mại với Trung Quốc trầm trọng đến mức nào.
Đồng tình với ý kiến này, phó giáo sư Andrew Yeo cũng cho rằng Triều Tiên sẽ tiếp tục phóng thêm các vụ thử tên lửa tầm ngắn để nhắc nhở Mỹ rằng "Triều Tiên vẫn là mối đe dọa và Bình Nhưỡng không quan tâm đến phi hạt nhân hóa theo các điều khoản của Washington".
Nếu Kim Jong-un liều lĩnh thực hiện các vụ thử tên lửa tầm xa hay các vụ thử hạt nhân, hành động này sẽ bị coi là "vượt lằn ranh đỏ" và rõ ràng sẽ làm gia tăng căng thẳng. Khi đó, kể cả Trung Quốc hay Nga cũng không thể giúp gỡ lệnh trừng phạt cho Triều Tiên.
"Đến lúc Kim Jong-un cảm thấy không có cơ hội nào được dỡ lệnh trừng phạt, ông có thể quay trở lại việc leo thang căng thẳng, dẫn đến tình trạng bên miệng hố chiến tranh như hồi 2017", Yeo nói.
Theo Khánh Lynh (VnExpress.net)
