Vụ xả súng vào hai nhà thờ Hồi giáo Christchurh khiến 50 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương của ‘sát thủ’ Brenton Tarrant là một cú sốc lớn đối với quốc gia nổi tiếng thanh bình như New Zealand đồng thời tạo ra một làn sóng căm phẫn trên toàn thế giới đối với các phần tử khủng bố Hồi giáo sắt máu.
Câu hỏi đặt ra, là tại sao một công dân nước ngoài như Tarrant (người Australia) lại sở hữu một kho vũ khí, súng ống đa dạng đến thế, giúp hắn có thể dễ dàng tạo ra cuộc thảm sát đẫm máu tại Christchurh. Cần lưu ý rằng, Tarrant bắt đầu thường trú tại Dunedin, nơi cách Christchurch khoảng 5 giờ chạy xe, từ đầu năm 2017.
Câu trả lời là dù New Zealand đặc biệt nghiêm ngặt trong việc cấp giấy phép sử dụng súng cho những người có nguồn gốc xuất thân từ các nước Hồi giáo nhưng lại vô cùng dễ dàng cho những công dân da trắng, lý lịch sạch sẽ, lại quốc tịch "hàng xóm" Australia như Tarrant.
Theo một báo cáo từ cảnh sát Dunedin, Tarrant nộp đơn xin cấp giấy phép sử dụng súng vào tháng 9/2017 thì chỉ 2 tháng sau, tức tháng 11/2017, gã đã được phê duyệt. Quá trình chính quyền New Zealand cấp giấy phép sử dụng súng cho những công dân như Tarrant thực ra chỉ trải qua vài bước cơ bản.
Đầu tiên, tiếp nhận đơn xin cấp giấy phép của đối tượng. Thứ hai, sau khi đơn được xem xét, người xin cấp giấy phép sẽ được mời đến đồn cảnh sát gần nhất để phỏng vấn. Trong cuộc phỏng vấn, đối tượng phải đưa ra lý do hợp lý để được cấp quyền sử dụng súng cũng như những văn bản cho thấy, anh ta có khả năng sử dụng súng. Ngoải ra, đối tượng phải cúp cấp cho cảnh sát sở tại ít nhất 2 người có nhân thân tốt bảo lãnh cho quyền sử dụng súng.
Tarrant khi đó đã là thành viên của 1 CLB bắn súng tại Dunedin và hai người bảo lãnh cho hắn, cũng là các thành viên của CLB này. Bước cuối cùng, cảnh sát sẽ được cử đến nơi thường trú của Tarrant để thực hiện cuộc phỏng vấn cuối cùng và các thủ tục an ninh cần thiết. Sau đúng 2 tháng và các bước đúng quy trình, Tarrant được cảnh sát Dunedin cấp giấy phép sử dụng súng.
Với giấy phép này, Tarrant đã mua tất cả các vũ khí từ cơ bản đến hạng nặng chuẩn bị cho cuộc khủng bố của mình, từ những cửa hàng và trang web bán súng, một cách hợp pháp. Đây rõ ràng là một lỗ hổng trong vấn đề an ninh của New Zealand, khi một người bằng cách nào đó, vẫn có thể mua bán và tàng trữ một khối lượng khổng lồ vũ-khí-giết-người, chỉ bằng 1 tờ giấy phép sử dụng súng.
Cuộc thảm sát đẫm máu tại hai nhà thời ở Christchurch của Tarrant, rõ ràng đã khiến New Zealand “thức tỉnh”. Thủ tướng New Zealand, bà Jacinda Ardern hôm thứ Hai vừa qua đã tuyên bố về một cuộc điều tra sâu rộng về các hoạt động an ninh, phòng chống và giám sát khủng bố trên toàn đất nước.
Hôm thứ Năm vừa qua, chính phủ New Zealand cũng đã công bố lệnh cấm mua bán, tàng trữ và sử dụng các loại súng bán tự động, hay súng chuyên dụng trong quân đối đối với dân thường. Lệnh cấm này có hiệu lực ngay lập tức. Và theo dự kiến, các dự luật mới về việc cấm hoàn toàn việc tàng trữ và sử dụng súng ở New Zealand đang chờ Nghị viện quốc gia này thông qua.
THANH XUÂN (SHTT)
