Thế giới

Nhiệm vụ ít biết của F-14 Tomcat trên chiến trường Việt Nam

Tiêm kích đánh chặn cánh cụp cánh xòe F-14 Tomcat là loại máy bay chiến đấu mạnh nhất của Quân đội Mỹ trong giai đoạn đầu thập niên 1970.

Grumman F-14 Tomcat (mèo đực) là một loại máy bay tiêm kích siêu âm cánh cụp cánh xòe 2 động cơ 2 chỗ ngồi, thực hiện chuyến bay đầu tiên vào ngày 21/12/1970.

F-14 có chiều dài 18,6 m; sải cánh 19/ 11,4 m khi cụp/ xòe; chiều cao 4,8 m; trọng lượng rỗng 19.000 kg; trọng lượng cất cánh tối đa 32.805 kg.

Trái tim của máy bay là 2 động cơ phản lực General Electric F110-GE-400, lực đẩy 72 kN (126 kN khi bật tăng lực), cho tốc độ tối đa 2.485 km/h; tầm bay 927 km; trần bay 16.000 m; tải trọng vũ khí 5.900 kg gồm 1 pháo M61 Vulcan 20 mm và các loại bom, tên lửa.

F-14A được trang bị radar AN/AWG-9 sử dụng công nghệ analog, tầm phát hiện mục tiêu kích cỡ máy bay ném bom là 160 km, sang đến thế hệ F-14D nó sử dụng radar mảng pha AN/APG-71 nâng cự ly trinh sát lên tới 370 km.

Nhiệm vụ ít biết của F-14 Tomcat trên chiến trường Việt Nam
Tiêm kích cánh cụp cánh xòe F-14 Tomcat của Hải quân Mỹ

F-14 được Hải quân Mỹ nghiên cứu để thay thế cho F-111B vốn là một đề xuất không hiệu quả cho dự án Tactical Fighter Experimental (TFX). Họ đã rút khỏi chương trình này vào tháng 8/1968 do thấy rằng F-111 quá nặng để sử dụng trên tàu tàu sân bay.

Chiếc Tomcat chính thức gia nhập Hải quân Mỹ vào năm 1972, trong suốt hơn 40 năm phục vụ nó đã thể hiện là một tiêm kích đánh chặn có ưu thế vượt trội.

Máy bay được tích hợp một cánh cụp cánh xòe có thể điều khiển bằng tay bởi phi công hoặc tự động thay đổi theo tốc độ của máy bay. Đôi cánh di chuyển về phía trước để cho phép F-14 hạ cánh trên boong tàu sân bay tương đối nhỏ ở tốc độ thấp và gập lại phía sau khi hoạt động ở tốc độ lớn.

Mặc dù là một mẫu tiêm kích thành công nhưng F-14 cũng được ghi nhận là máy bay đánh chặn đắt nhất từng hoạt động trong quân đội Mỹ.

Nhiệm vụ ít biết của F-14 Tomcat trên chiến trường Việt Nam - 1
Tiêm kích F-14 Tomcat trên chiến trường Việt Nam

Là một mẫu tiêm kích thế hệ mới nhất của Hải quân Mỹ, ra đời khi các chiến dịch đánh phá miền Bắc đã chuẩn bị kết thúc nên F-14 chưa từng thực sự tham chiến tại Việt Nam.

Nhiệm vụ duy nhất của F-14 trên chiến trường Việt Nam đó là đơn vị Không đoàn không quân hạm số 14 (VF-1, CVW-14) của Hải quân Mỹ trên tàu sân bay USS Enterprise (CVAN-65) được huy động bay tuần phòng cho chiến dịch di tản đường không Frequent Wind của Mỹ ở Sài Gòn tháng 4/1975. 

Theo Chí Linh (Đất Việt)