Kinh tế

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần

Ông Jack Ma, Chủ tịch Tập đoàn Alibaba tin rằng, với sự hỗ trợ của Chính phủ dành cho các doanh nghiệp, sự phát triển của công nghệ và Internet, thanh toán điện tử sẽ phát triển mạnh ở Việt Nam

12h35

Chương trình VEPF 2017 kết thúc

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cùng Jack Ma chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu tại VEPF 2017.

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần
Các đại biểu chụp ảnh kỉ niệm tại VEPF 2017. Ảnh: Giang Huy.

12h30

Tỷ phú Jack Ma: Cơ hội phát triển thanh toán điện tử ở Việt Nam rất lớn

Năm 2006, khi mọi người nói Việt Nam sẽ là Trung Quốc sau 10 năm nữa. Nhưng khi đến Việt Nam cách đây 10 năm tôi cảm thấy hơi thất vọng bởi khi người ta có kỳ vọng cao sẽ là không vui đâu.

Tuy nhiên, lần này thì đêm đầu tiên xuống phố, 2,5 tiếng vì yêu nguồn năng lượng ở đây. Tôi cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, nếu một quốc gia không được kết nối internet còn tệ hơn là ngày xưa không có điện. Trong khi đó, tỷ lệ người sử dụng internet, điện thoại ở Việt Nam rất lớn nên tôi có thể nói rằng,  Việt Nam là một miền đất có rất nhiều cơ hội. Chính phủ nên tăng cường các công tác về kho vận hậu cần, giúp hỗ trợ giới trẻ trong việc phát triển kinh doanh, khởi nghiệp trên nền tảng đó... 

Tôi rất vui khi Chính phủ Việt Nam có một diễn đàn như thế này, đa phần những gì quý vị quán ngại hôm nay sẽ không xảy ra đâu. Có thể những điều chúng ta không lo ngại mới có thể xảy ra.  Không ai là chuyên gia của tương lai đâu, chúng ta chỉ là chuyên gia của ngày hôm qua thôi. 

Ngày hôm nay, chúng ta nói tới thanh toán di động, nhưng ngày mai điện thoại di động sẽ không còn. Quan trọng nhất là chúng ta phải chắp cánh cơ hội, niềm tin cho giới trẻ.

12h20

Ông Eric Jing nói về mối quan hệ giữa thương mại điện tử và thanh toán trên di động 

CEO Công ty Tài chính Ant cho rằng, người tiêu dùng lựa chọn thương mại điện tử thì chúng ta phải có chính sách khuyến khích. Và hiện nay thương mại điện tử và thanh toán trên di động có mối quan hệ với nhau. Facebook cũng đã áp dụng điều này. "Điều chúng tôi đang tập trung xây dựng là cơ sở hạ tầng", ông nói. 

12h10

Tỷ phú Jack Ma: Vấn đề không phải tiền, đó là ý tưởng

Theo tỷ Jack Ma, vấn đề quan trọng hàng đầu trong kinh doanh không phải tiền mà là ý tưởng. "Doanh nhân phải nghĩ xem mình sẽ làm gì, chứ đừng nghĩ ngay tới sẽ kiếm được bao nhiêu tiền. Khi có ý tưởng tốt, tuyệt vời thì tiền mới phát huy tác dụng. Khi có đồng đội tốt, ý tưởng tốt thì sẽ có tiền, chứ không thể có chỗ cho những người thụ động trong trường hợp này", ông nói.

Tuy nhiên, trong quá trình khởi sự kinh doanh, ngoài ý tưởng thì "cũng cần tiền".

"Có thể phải đi vay tiền khi khởi sự và ngân hàng ban đầu chắc chắn cũng sẽ không cho bạn vay vì họ phải xem bạn có gì trong tay, ít nhất là ý tưởng. Là doanh nhân không có người giúp cũng là bình thường, có người giúp mới là bất thường", ông tiếp lời. 

Tỷ phú Jack Ma nhấn mạnh, bước đầu khởi nghiệp không cần làm gì quá to tát, chỉ cần cái gì nhỏ nhưng thú vị và "phải có tình yêu trong đó". 

Cùng với đó, thủ tục hành chính cũng cần cải thiện một cách nhanh nhất có thể. "Hãy để doanh nghiệp khởi nghiệp chỉ phải lo thủ tục hành chính trong vòng một phút thôi. Chứ không thể thủ tục hành chính "lên xuống, xin cho", ông ví von, đồng thời nhấn mạnh, Chính phủ cần tạo ra không gian để làm sao tinh thần doanh nhân, kinh doanh dễ dàng.

12h05

Trao đổi giữa tỷ phú Jack Ma và các chuyên gia, doanh nghiệp tại Diễn đàn

Ông Vũ Viết Ngoạn: Thưa ông Jack Ma, tôi xin gửi đến ông 2 câu hỏi:

- Dưới sự thống trị của một số công ty công nghệ hàng đầu, liệu còn dư địa đất sống cho doanh nghiệp nhỏ và vừa và startup hay không?

- Cách đây không lâu có người bạn tôi là khách du lịch đến Trung Quốc có nói nếu không mang tiền mặt hoặc không có tài khoản tại ngân hàng Trung Quốc thì đôi khi sẽ gặp không ít bất tiện sau một khoảng thời gian nào đó. Sự độc tôn đó trong thanh toán điện tử liệu có gây khó khăn phần nào cho khách du lịch khi đến Trung Quốc hay không?

Tỷ phú Jack Ma

- Trả lời câu hỏi thứ nhất:  Khi bạn nghĩ là không có cơ hội cho mình thì các bạn là người thiếu trí tưởng tượng. Một thế giới mới vừa bắt đầu nếu các bạn muốn tham gia cùng Alibaba. Bản thân Jack Ma và bản thân ông ấy cũng phải bắt đầu. Trước đây tôi hay kêu ca, tại sao ông này ông kia lấy mất cơ hội của tôi.

Tuy nhiên, thực tế, cơ hội lớn lao vẫn còn cho tất cả mọi người. Đừng cố gắng trở thành Alibaba hay AliPay bởi lớn lên rồi thì tôi gặp phải những vấn đề chưa từng gặp phải. Sự khổng lồ vẫn còn triển vọng cho 30 năm tới, thời đại internet mới chỉ vừa bắt đầu mà thôi. Và Chính phủ các nước cần quan tâm tới 30 năm tới, giới trẻ dưới 30 tuổi, doanh nghiệp có dưới 30 nhân công.

- Câu hỏi thứ 2: Tôi xây dựng hạ tầng mà mục đích là quy tụ tận dụng cơ hội. Những người khổng lồ như Yahoo, hay Facebook, Google... nếu như 5 năm nữa được nỗ lực. Chúng tôi là doanh nghiệp của thị trường, không phải là doanh nghiệp được cấp phép.

12h05

Ông Eric Jing đánh giá về cộng đồng startup Việt Nam

Ông Trương Gia Bình: Ông đánh giá như thế nào về cộng đồng Startup ở Việt Nam?

Ông Eric Jing - CEO Ant Financial Services: Chúng tôi cũng biết Chính phủ Việt Nam đã có những định hướng cho startup, fintech. Như vậy là rất tốt, đem lại lợi ịch cho tất cả mọi người. Điều đó cũng giúp nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa được tiếp cận thị trường. 

Thực tế của các bạn khác với chúng tôi 20 năm vì đã có công nghệ; Chính phủ có quan điểm rõ ràng. Vì vậy, với người trẻ hãy tận dụng mọi cơ hội để kinh doanh trên nền tảng công nghệ và suy cho cùng tất cả chúng ta đều chiến thắng trong hệ thống đó.

Với Alibaba chúng tôi luôn hướng đến định hướng như vậy để tạo công an việc làm cho giới trẻ, startup và đây cũng là tin vui cho tất cả doanh nghiệp ở đây.

11h55

Tỷ phú Jack Ma: Thanh toán bằng tiền mặt là 'cơ hội cho tham nhũng, lừa đảo'

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 1
Jack Ma chia sẻ về thanh toán điện tử tại VEPF 2017. Ảnh: Ngọc Thành.

Ông Trương Gia Bình: - Với AliPay, yếu tố nào quan trọng nhất trong phát triển thanh toán di động với AliPay? Tính minh bạch sẽ quan trọng thế nào?

Ông Eric Jing: Tính bảo mật là yếu tố quan trong nhất trong những ngày đầu chúng tôi xây dựng, phát triển hệ thống, dịch vụ. Kể cả khi dịch vụ đã phát triển ở mức cao hơn thì bảo mật, an toàn vẫn là nhân tố hàng đầu chúng tôi hướng tới. Trong bối cảnh mới với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo thì cũng cần ứng dụng ngay vào nền tảng phát triển dịch vụ để người tiêu dùng được hưởng lợi.

Bổ sung thêm, tỷ phú Jack Ma cho rằng, "Chúng tôi quan tâm tới bảo mật còn hơn Chính phủ. Vì khi có trục trặc người 'chết' đầu tiên, ảnh hưởng đầu tiên chính là doanh nghiệp chúng tôi".

Với Việt Nam, ông Jack Ma cho rằng, có nhiều vấn đề về bảo mật bởi hiện tỷ lệ dùng tiền mặt ở Việt Nam vẫn còn quá lớn. "Nếu để tiền mặt trong ví sẽ dễ tạo cơ hội cho lừa đảo, tham nhũng, bị móc túi... Còn nếu không dùng ví, những kẻ móc túi sẽ thất nghiệp hết", ông nói.

Thay vào dùng tiền mặt, chỉ cần dùng điện thoại di động với công nghệ nhân trắc học sẽ an toàn, dễ dàng lần ra hành vi lừa đảo (nếu có) vì tất cả dữ liệu giao dịch đều được "ghi chép" lại. 

11h54

Làm gì để tăng niềm tin của người dùng đối với thanh toán điện tử

Jack Ma: Alibaba khi đó cam kết nếu các bạn mất tiền là tôi sẽ đền lại. Nếu quý vị mất một USD thì tôi sẽ đền một USD, mất một triệu USD sẽ đền một triệu USD. Nếu thanh toán điện tử thì là một USD nhưng nếu COD thì là 50 USD. Vâng đằng sau đó là có câu chuyện của công nghệ.

Ở Việt Nam, chúng tôi nghĩ mọi việc đều đang rất khả quan, hứa hẹn, nên cần động viên để các doanh nghiệp làm được.

Ông Trương Gia Bình: Làm thế nào để thay đổi quan hệ với đối tác, ngân hàng?

Ông Eric Jing - CEO Ant Financial Services: Phải phối hợp với ngân hàng chặt chẽ để đưa ra những giải pháp tốt nhất, tiện lợi nhất cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, cũng phải  làm sao để không làm mất đi tính hấp dẫn của thẻ tín dụng của các ngân hàng. Sử dụng công nghệ và các ngân hàng cũng được lợi từ quá trình đó. Đây là vấn đề các công nghệ phải vượt qua, phải thuyết phục cả khách hàng và đối tác là các ngân hàng. Đó chính là cách mà chúng tôi thiết lập quan hệ với các ngân hàng. Chúng tôi cũng đánh giá cao sự hợp tác với các ngân hàng để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của các nhà băng. Chúng tôi cũng nhận thức, không có sự hỗ trợ ngân hàng, đồng lòng từ Chính phủ thì khó

11h50

Jack Ma nói về quá trình xây dựng AliPay

Ông Jack Ma cho rằng, ngày bắt đầu Alipay, ông nói rằng để xây dựng niềm tin, sẽ có chính sách nếu dùng Alipay mà mất 1 USD đền 1 USD, còn mất 1 triệu USD sẽ  đền 1 triệu USD. Công nghệ dùng được thưởng, không dùng bị phạt. Chúng ta cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển. Và nếu các bạn tnanh toán online tôi sẽ tính các bạn 1 USD trong khi COD thì sẽ lấy 50 USD đấy. 

Trước câu hỏi của ông Trương Gia Bình rằng, làm thế nào để thay đổi tư duy, xác lập quan hệ đối tác, ông Eric Jing - CEO Công ty Tài chính Ant chia sẻ, nếu có hàng triệu người dùng thì cũng không làm mất đi sự hấp dẫn của thẻ tín dụng các ngân hàng. Chúng tôi sử dụng công nghệ và bản thân các ngân hàng cũng được hưởng lợi vấn đề đó. Đây là vấn đề mà các công ty công nghệ cần phải vượt qua, tức họ cần phải thuyết phục được khách hàng và ngân hàng sử dụng.

Chúng tôi đánh giá cao sự hợp tác với ngân hàng. Khách hàng cũng có nhiều lựa chọn hơn, kỳ vọng hơn. Cần hợp tác để đáp ứng nhu cầu đó. Thời gian qua chúng tôi có rất nhiều kinh nghiệm hợp tác từ ngân hàng và chúng tôi nhận thấy, nêu chúng tôi không có sự hỗ trợ từ người dùng và ngân hàng thì công ty công nghệ như chúng tôi cũng không phát triển được

Chia sẻ thêm với quan điểm của ông Eric, ông Jack Ma cho rằng, các công ty công nghệ cần ngân hàng nhưng thậm chí là ngân hàng cần công ty công nghệ hơn. Ngày nay, thanh toán di động là chủ yếu dựa vào dữ liệu, và chúng ta biết, công nghệ thông tin thì làm bạn mạnh hơn, nhưng công nghệ dữ kiệu thì làm người khác mạnh hơn.

Đa phần ngân hàng được xây dựng trên nền tảng công nghệ thông tin. Khi có dữ liệu, họ sẽ hiểu người dùng tốt hơn. Thế giới đang tiến tới phi tiền mặt. Công nghệ thông tin sẽ gặp nhiều thách thức trong tương lai. Do đó, các ngân hàng muốn phát triển thì cần phải hợp tác với các công ty công nghệ như chúng ta. Và khi đó, thì các bên "đều vui và đều thắng". Thế giới đang tiến tới phi tiền mặt. Công nghệ thông tin sẽ gặp nhiều thách thức trong tương lai.

11h45

Ông Eric Jing - CEO Ant Financial Services (Công ty mẹ của AliPay): Cơ hội đang đến và bình đẳng cho mọi người

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 2
Eric Jing - CEO Art Financial. Ảnh: Ngọc Thành.

Trước câu hỏi: "Cần thay đổi tư duy thế nào để hệ sinh thái thanh toán di động phát triển?". Với kinh nghiệm phát triển Taobao, AliPay, ông Eric cho rằng, khi phát triển Taobao, AliPay nhận khá nhiều câu hỏi từ phía khách hàng đặt ra như mức độ an toàn, bảo mật... nhưng vẫn làm và đã vượt qua những rào cản ban đầu. 

"Dần dần chúng tôi xây dựng được niềm tin từ người tiêu dùng, thay đổi thói quen, hành vi của người tiêu dùng trong thanh toán trực tuyến", ông nói.

Về thay đổi tư duy, ông Eric cho rằng, rất cần môi trường chính sách hỗ trợ từ cơ quan quản lý. Hiện ở Việt Nam 50% dân số sử dụng điện thoại thông minh, yếu tố này cần được tận dụng để giúp khơi gợi sáng tạo, khởi nghiệp trong doanh nhân.

"Cơ hội đang đến và bình đẳng cho mọi người", CEO Ant Financial Services nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, cũng cần tận dụng, sử dụng công nghệ để khiến khách hàng thấy thoải mái, tin cậy với dịch vụ.

11h40

Tỷ phú Jack Ma chia sẻ về việc Việt Nam có phát triển được thương mại điện tử hay không?

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 3
Ông Trương Gia Bình và Jack Ma. Ảnh: Giang Huy.

Ông Trương Gia Bình: Ông là một người có tầm nhìn rất lớn, trong phiên tiếp kiến với Thủ tướng và Thống đốc, ông có chia sẻ về cuộc cách mạng thanh toán điện tử. Ông có thể hỗ trợ như thế nào cho các đơn vị Việt Nam trong thực hiện cuộc cách mạng đó?

Tỷ phú Jack Ma: Khi chúng tôi bắt tay vào làm Alibaba hoạt động không có nguồn lực, không có quan hệ với ngân hàng. Lúc đó tôi nói với các cộng sự, chúng ta hãy sẵn sàng từ bây giờ đi. Chúng tôi tin tưởng rằng sau 10 năm chúng tôi sẽ chiến thắng.

Chúng ta đã nói với nhau về Fintech, xin đặt ra một câu hỏi, doanh nghiệp sau 20 năm nữa sẽ như thế nào? Hiện nay có rất nhiều điều xảy ra với kinh tế toàn cầu. Thế kỷ vừa rồi nền kinh tế đã được công nghiệp hóa, cách mạng hóa. Nhưng chỉ có 20% doanh nghiệp của các nước lớn là thành công, 80% doanh nghiệp nhỏ không được thành công.

Chúng ta có nên tiếp tục với tỷ lệ đó không? Tôi cho rằng là không, hãy đảo ngược tỷ lệ đó, chúng ta phải dành cơ hội cho 80%.  Muốn thành công chúng ta phải bao trùm, bao quát mọi mặt. Chúng ta nên cùng suy nghĩ về vấn đề đó. Nếu quý vị muốn phát triển đất nước của quý vị thì phải làm sao để người trẻ được phát triển?

Như vậy, làm thế nào để giải quyết để 80% chứ không phải là 20%. Đó chính là mục đích của thanh toán điện tử để sao cho vấn đề thanh toán di động thúc đẩy cho tài chính bao trùm.

Tôi đến Việt Nam, thấy rất nhiều bạn trẻ, họ có rất nhiều tiền, giàu hơn tôi ngày xưa. Làm sao mà bỏ được nhiều tiền thế trong cái ví mà tiêu. Việt Nam có 54% dân số ở đất nước này dùng điện thoại di động rồi. Tôi hoàn toàn đồng ý, tâm đắc với ngài Thủ tướng, muốn giải quyết vấn đề này thì phải bao trùm về tài chính, không có lựa chọn nào khác là đưa xã hội phi tiền mặt đang tới gần rồi. Có phải tối nào họ cũng xuống phố được không? Họ phải lên mạng, phải làm ăn kinh doanh, một quốc gia có dân số trẻ như thế này, phải tạo cơ hội cho họ kinh doanh đơn giản, dễ dàng, để cạnh tranh trong tương lai.

Cách đây 14 năm khi tôi có ý tưởng Alipay có người nói Jack ơi sao mà làm được vì Trung Quốc không có thẻ tín dụng, khó lắm, họ phải xem tận mắt mới mua được. Khi đó chúng tôi đều có cả.

Khi đó tôi nói với các đồng sự, nếu Ali Pay thất bại tớ sẽ đi tù đầu tiên. Tớ mà đi tù, thì cậu thứ 2 tiếp bước tớ, cậu thứ 3 tiếp bước tớ... Hồi đó chỉ có chúng ta muốn giải quyết vấn đề thì luôn luôn có con đường, luôn luôn có cách thức. Muốn làm là làm được, nếu không muốn làm thì cũng có cả triệu lý do để không làm. 

11h35

Tỷ phú Jack Ma xuất hiện trên sân khấu, cả hội trường như vỡ tung

Sau khi tiếng của MC giới thiệu tên Jack Ma lên sân khấu để bắt đầu cuộc đối thoại với Chủ tịch Tập đoàn FPT - Trương Gia Bình, cả hội trường đồng loạt đứng lên vỗ tay chào mừng. Một khán giả cầm trong tay cuốn sách về ông chủ Alibaba giơ cao gọi lớn tên Jack Ma thể hiện sự ngưỡng mộ.

Cùng lên sân khấu còn có ông Eric Jing - CEO Công ty Tài chính Ant.

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 4
Chủ tịch Alibaba - Jack Ma. Ảnh: Giang Huy

11h30

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ: Chính phủ cam kết để hệ sinh thái Mobile payment phát triển ở Việt Nam

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 5
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ. Ảnh: Giang Huy.

Ông Vũ Viết Ngoạn: Phó thủ tướng có ý kiến gì để thanh toán di động trở thành hiện thực trong tương lại?

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ: Ngoài việc cần lắng nghe, đối thoại thì để hệ sinh thái thanh toán di động thành hiện thực, Chính phủ cam kết sớm thực thi, hoàn thiện tài chính toàn diện, tăng cường ứng dụng công  nghệ thông tin, Chính phủ điện tử để "Việt Nam mạnh lên bằng công nghệ thông tin".

Ngoài ra, Chính phủ cũng hoàn thiện khung khổ pháp lý, đẩy mạnh phát triển đào tạo đội ngũ nhân lực chất lượng cao, cũng như đẩy mạnh quảng bá, truyền thông để giúp cho mọi chủ thể, người dân hiểu được tiện ích mang lại cho hệ sinh thái thanh toán di động.

Theo ông, một hệ sinh thái cho mobile payment tối ưu khi chúng ta đảm bảo cho hệ sinh thái này phát triển  nhanh, bùng nổ. Chúng ta sẽ làm hệ sinh thái thanh toán di động bùng nổ như cách đây 10 năm điện thoại di động. 

"Hệ sinh thái này chỉ bùng nổ nếu đem lại lợi ích cho người dân; khắc phục rủi ro, an toàn thông tin, bảo mật cho người sử dụng; kiểm soát giao dịch xuyên quốc gia và đối phó với tội phạm công nghệ cao, chống xói mòn cơ sở thuế... Không chỉ mang lại lợi ích cho từng cá thể trong hệ sinh thái, mà còn là lợi ích của mọi chủ thể, lợi ích quốc gia", ông nói.

Lãnh đạo Chính phủ cũng cho rằng, cái gì mới cũng đề khó khăn. Chính phủ cam kết tạo lập môi trường cho đổi mới, sáng tạo,  mang lại lợi ích cho người dân, quốc gia. Chúng ta sẽ bắt tay cùng hành động, vượt qua thách thức khi cách doanh nghiệp hợp tác, chia sẻ. Chính phủ sẵn sàng hợp tác cùng doanh nghiệp vì mục tiêu chung", Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Ông bổ sung thêm, để hoàn thiện hệ sinh thái cho mobile payment thì cũng cần có thời gian. Những vấn đề gì cần thử nghiệm trước, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Thông tin & truyền thống đề xuất và Chính phủ sẽ xem xét trên cơ sở tạo bước đi vững chắc cho phát triển hệ sinh thái này. 

Phần phát biểu của Phó thủ tướng đã nhận được sự tràng pháo tay hưởng ứng từ dưới khán phòng. 

11h20

Ông Nguyễn Huy Triệu

Ông Vũ Viết Ngoạn: Từ bài học phát triển Mobile Payment thành công ở Hàn Quốc và một số quốc gia khác, ông Huy Triệu có gợi ý gì về các giải pháp hỗ trợ hệ sinh thái mobile payment phát triển tại Việt Nam?

Ông Nguyễn Huy Triệu, CEO Disruptive Group: Bức tranh tài chính sẽ rất khác trong 20 năm tới. Tại Anh, hiện nay cho vay ngang hàng đang phát triển rất nhanh. Vì sao lại như vậy? Theo tôi, đó là do nhu cầu của người dùng mong muốn có khoản vay nhanh chóng, đáp ứng ngay nhu cầu của họ, nên phát triển khoản vay trong thời gian rất ngắn. 

Ở Việt Nam, chúng tôi được biết có nhiều đổi mới đang diễn ra, từ doanh nghiệp lớn cho đến nhỏ và vừa cũng như công nghệ. Tôi cho rằng quan trọng để phát triển được vẫn là có hệ sinh thái. Tại Anh, năm 2014 có khoảng 100 fintech startup nhưng đến nay, con số là khoảng 1.000. Fintech tạo ra làn sóng trong ngành ngân hàng chứ không phải triệt tiêu nên tôi cho rằng thúc đẩy Fintech là điều rất quan trọng. 

11h15

Ông Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV: Ba từ "S" quan trọng trong phát triển thanh toán di động

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 6
Ông Cấn Văn Lực. Ảnh: Giang Huy.

Ông Vũ Viết Ngoạn: Sự ra đời của Fintech có đe doạ tới những dịch vụ truyền thống của ngân hàng. Ngân hàng có sự ứng phó thế nào?

Ông Cấn Văn Lực đề cập tới 4 vấn đề. Trước tiên là trong xu thế 4.0 các ngân hàng và Fintech "bắt tay nhau chặt chẽ" vì mục tiêu phục vụ tốt ngân hàng. "Ba từ 'S' quan trọng: đơn giản, an toàn và thúc đẩy cùng nhau phát triển. Hiện 3 phương thức mà các ngân hàng sẽ trao đổi cùng Fintech: hợp tác, cạnh tranh sòng phẳng và kết hợp để tạo nên sinh thái tiện ích cho khách hàng, bản thân ngân hàng và doanh nghiệp", ông Lực nói.

Ông Lực cũng cho biết, hiện BIDV đang kiến nghị Chính phủ, ngân hàng phát triển hệ sinh thái này. Thứ nhất, sớm thúc đẩy chiến lược tài chính toàn diện. Thứ 2 là tạo ra chuẩn hoá liên quan tới cơ sở hạ tầng, pháp lý như chuẩn hoá về QR Code, Tokenization... Cuối cùng, nâng cao ý thức người dân, khách hàng về thanh toán không dùng tiền mặt.

Ngoài ra, các ngân hàng và Fintech cùng nhau phát triển dịch vụ, sản phẩm tốt hơn cho khách hàng, tránh hiện tượng khách hàng mở quá nhiều tài khoản, QR Code mà không thống nhất. 

 11h05

Ông Thomas Ko - Giám đốc Samsung Pay toàn cầu

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 7
Ông Thomas Ko. Ảnh: Giang Huy.

Ông Thomas Ko - Phó tổng giám đốc Công ty điện tử Samsung toàn cầu, Giám đốc Samsung Pay toàn cầu

Trước khi sang Việt Nam tôi có kể với con gái và cô bé hỏi nếu sang Việt Nam bố sẽ ăn phở chứ? Tôi nói chắc chắn sẽ như vậy. Tuy nhiên, khi đi ăn phở sẽ phải mang ví, bởi phải thanh toán bằng tiền mặt. Nếu phải cầm cả ví, cả điện thoại thì sẽ rất bất tiện. Bài toán của Samsung làm cho mọi việc đơn giản hơn, để tích hợp mọi thứ trong chiếc điện thoại để sử dụng hiệu quả để tạo thành một nền tảng hiệu quả. 

Ông thực hiện thao tác ngay trên sân khấu và nhấn mạnh phải làm sao để mọi thứ trở nên tiện lợi nhưng phải rất an toàn, thông minh. "Chúng ta hãy cùng nhau để điều đó trở thành hiện thực nhưng nó phải thực sự đơn giản, để người dùng có thể sử dụng một cách say mê. Chúng tôi có thể nói là cả nước đã sẵn sàng đối với việc thanh toán điện tử. 

Ông Vũ Viết Ngoạn: Chính phủ Hàn Quốc có chính sách gì để thúc đẩy thanh toán điện tử thưa ông?

Ông Thomas Ko: Chính phủ thì không đặt quá nhiều quy định, không đòi hỏi quá nhiều về tính an toàn. Chính phủ sẽ quy định trên quan điểm quý vị phải phát triển dần dần để thúc đẩy tinh thần đổi mới sáng tạo. Tất nhiên, cơ quan quản lý cũng rất ý thức về chuyện bảo vệ người tiêu dùng để đảm bảo tiện lợi và an toàn. Chính phủ Hàn Quốc đã làm được điều đó nên doanh nghiệp nhận được nhiều sự hỗ trợ.  

10h59

Ông Nguyễn Triệu Huy - CEO Disruptive Group

Ông Triệu Huy cho rằng, nếu xem xét trên thế giới thì sẽ thấy có sự khác biệt rất rõ. Ở châu Âu thì khác, chẳng hạn những người bạn góp tiền để mua một món hàng nào đó. Hiện nay những điều này cũng góp phần thay đổi rất nhiều đối với hành vi người tiêu dùng.

Và chúng ta nói đến cơ sở hạ tầng của ngành viễn thông hiện nay đang phát triển tốt, nó trở thành một cơ sở để phát triển thanh toán điện tử - vừa mang tính quốc tế, vừa mang tính địa phương. Lấy một ví dụ về thanh toán điện tử tại Anh, nước này đã phát triển rất tốt khi phối hợp việc sử dụng của người dân với ngân hàng. 

Lúc này chúng ta đặt câu hỏi, với một mô hình thanh toán di động thì chúng ta cần gì? Thứ nhất là yếu tố vốn. Điều này cần nhưng không quá khó. Cái khó là hệ sinh thái. Và yếu tố thứ ba là nhân tài. Vì thanh toán di động là sự kết hợp của công nghệ và tài chính - đều là kỹ năng khó. Điều này không phải ai cũng nắm bắt được để mà chúng ta tìm người có năng lực và kỹ năng.

Và cuối cùng là sự quản lý của Nhà nước. Nó phải mang tính hỗ trợ. Nhiều khi chúng ta chỉ quan tâm tới tầm vĩ mô mà chưa quan tâm tới yếu tố vi mô. 

10h55

Ông Nguyễn Đăng Hùng - Phó tổng giám đốc Napas: Sẽ có chuẩn QR Code chung, thống nhất 

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 8
Ông Nguyễn Đăng Hùng. Ảnh: Giang Huy.

- Ông Vũ Viết Ngoạn: Chúng ta thấy rõ mối liên kết giữa hạ tầng kỹ thuật, thương mại và tài chính để có hệ sinh thái tốt. 

"Với vai trò là đơn vị chuyển mạch quốc gia, chịu trách nhiệm triển khai hạ tầng thanh toán, NAPAS đã và đang chuẩn bị gì để hỗ trợ các bên trong triển khai mobile payment ở Việt Nam?", ông Ngoạn đặt câu hỏi. 

Ông Nguyễn Đăng Hùng - Phó tổng giám đốc Napas cho biết, 10 năm qua chúng tôi đã kết nối, liên thông hệ thống thẻ ngân hàng tạo nên cơ sở hạ tầng thanh toán, đóng vai trò nền tảng quan trọng trong thúc đẩy thanh toán số, di động. Napas đang tiêu chuẩn hoá công nghệ thẻ, chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip.

Lộ trình của Ngân hàng Nhà nước tới năm 2020 khi Việt Nam cơ bản chuyển đổi sang công nghệ thẻ chip, thì ngoài việc triển khai Samsung Pay tới đây có thể sẽ xuất hiện thêm Apple Pay... 

Chia sẻ khó khăn mà các Fintech đang gặp phải khi phải kết nối với nhiều ngân hàng khác nhau, ông Hùng cho biết, Napas đang triển khai hệ thống thanh toán bù trừ tự động, ngoài giúp ngân hàng còn giúp các đơn vị trung gian thanh toán, các đơn vị cung cấp dịch vụ có thể đơn giản hoá kết nối, chuẩn hoá việc cung cấp dịch vụ ngân hàng... 

Ngoài ra, Napas cũng đang phát triển hệ thống nền tảng số hoá Tokenization và QR Code ... nhằm tăng mức độ an toàn, bảo mật các giao dịch trên nền tảng Internet.

Riêng về QR Code, Phó tổng giám đốc Napas cho rằng, "đây sẽ là xu thế tất yếu". Vì thế Napas đang cùng các cộng sự sẽ đưa ra mã QR Code chung, thống nhất. "Tới đây  mỗi người dùng tới đây chỉ cần 1-2 mã QR Code là có thể thanh toán", ông Hùng nói. 

10h50

Ông Cao Quốc Hưng - Thứ trưởng Công Thương

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 9
Ông Cao Quốc Hưng. Ảnh: Giang Huy.

Ông Vũ Viết Ngoạn - Tổ trưởng tổ tư vấn của Thủ tướng - Cố vấn VEPF đặt câu hỏi, từ góc độ của Bộ Công Thương, ông Hưng có đánh giá thế nào về môi trường thương mại điện tử hiện nay và dự báo xu hướng thời gian tới trước tác động của hội nhập và toàn cầu hóa? Theo ông, thanh toán di động có vai trò và tác động như thế nào đối với sự phát triển của thương mại điện tử?

Trước câu hỏi này, ông Cao Quốc Hưng cho biết, thương mại điện tử tăng 25-35% mỗi năm, tốc độ tăng trưởng tại Việt Nam tương đương với khu vực. 

Năm 2016 thương mại điện tử của Việt Nam đạt 5 tỷ USD, và hiện nay pháp lý, hạ tầng dần hoàn thiện. Ngoài ra phấn đấu thời gian tới thương mại điện tử Việt Nam sẽ chiếm 30% trên thế giới. Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu hoá thì thương mại điện tử của Việt Nam cũng phát triển với công nghệ thế giới như công nghệ 4.0.

Chia sẻ về thanh toán thương mại đa ngành như logistic, hải quan... ông cho rằng ở nước ta mặc dù là thương mại điện tử nhưng mà thanh toán bằng tiền mặt vẫn rất lớn. Do đó, chúng ta cần phải tiếp tục giải quyết các tồn động khi vẫn có tới 89% thanh toán bằng tiền mặt, và mới có 18% thanh toán qua trung gian. Nguyên nhân thanh toán di động còn thấp do liên quan đến niềm tin và nhiều yếu tố khác. 

Thanh toán không dùng tiền mặt có rất nhiều lợi ích vì giúp cho người tiêu dùng tiết kiệm thời gian, chi phí... Do đó, chúng ta cần đẩy mạnh hơn nữa các công tác hỗ trợ và thúc đẩy phát triển than toán di động trong thời gian tới. 

10h48

Ông Nguyễn Thành Hưng, Thứ trưởng Thông tin & Truyền thông: Hạ tầng viễn thông cho thanh toán điện tử đã sẵn sàng

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 10
Ông Nguyễn Thành Hưng. Ảnh: Giang Huy.

Ông Vũ Viết Ngoạn: Từ góc độ của Bộ Thông tin Truyền thông, hiện nay Việt Nam có những thuận lợi và khó khăn trong việc kiến tạo nền tảng hạ tầng ICT thích ứng với kỷ nguyên số và thanh toán số thưa ông Nguyễn Thành Hưng?

- Ông Nguyễn Thành Hưng, Thứ trưởng Bộ Thông tin & Truyền thông, Thành viên Ủy ban Quốc gia cho rằng, hạ tầng viễn thông tại Việt Nam hiện nay đi trước một bước, tạo lập hạ tầng quan trọng cho những ngành kinh tế khác phát triển. Số lượng thuê bao điện thoại di động trên 120 triệu, số người sử dụng internet xếp thứ 15 trên thế giới với 53% dân số sử dụng. Internet băng rộng cũng chiếm 40%. Số lượng sử dụng smartphone đến cuối 2017 khoảng 50 triệu. Đây là dư địa lớn cho thanh toán mobile.

Về mối quan hệ giữa ngân hàng và các fintech, ông Hưng cho rằng cũng có điểm tương đồng trong mối quan hệ giữa nhà mạng và các doanh nghiệp OTT. Khi OTT phát triển đã mang lại nỗi sợ hãi lớn cho nhà mạng. Tuy nhiên, thực tế hiện nay nhà mạng và doanh nghiệp OTT đã có sự hợp tác để cùng nhau phát triển. Do đó, việc ủng hộ các doanh nghiệp fintech sẽ tạo nên hạ tầng tốt để phát triển thanh toán điện tử. 

10h30

Phiên thảo luận thứ 2: Phát triển hệ sinh thái cho thanh toán di động ở Việt Nam 

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 11
Phiên thảo luận thứ hai. Ảnh: Phạm Đương.

Diễn đàn thanh toán điện tử VEPF 2017 bước vào phiên thảo luận thứ 2 với chủ đề "Phát triển hệ sinh thái cho thanh toán di động ở Việt Nam". Phiên thảo luận sẽ đề cập tới nội dung về gợi ý chính sách cho Việt nam để thúc đẩy thanh toán di động từ kinh nghiệm thế giới và Việt Nam cần làm gì để tạo một hệ sinh thái cho người dân không có tài khoản ngân hàng dễ dàng thanh toán điện tử. 

Phiên thảo luận gồm sự tham gia của các diễn giả: Phó thủ tướng Vương Đình Huệ; ông Cao Quốc Hưng - Thứ trưởng Công Thương; ông Nguyễn Thành Hưng - Thứ trưởng Thông tin & truyền thông; ông Thomas Ko - Phó tổng giám đốc Công ty điện tử Samsung toàn cầu, Giám đốc Samsung Pay toàn cầu và ông Nguyễn Đăng Hùng - Phó Tổng Giám đốc NAPAS. 

Điều phối phiên thảo luận, ông Vũ Viết Ngoạn - Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng cho rằng, kỷ nguyên số đang tạo ra trào lưu, sự thay đổi sâu sắc mọi mặt cuộc sống. Trong đó, thanh toán di động đang tạo ra nhiều mặt thay đổi, thúc đẩy thương mại, kinh tế.

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 12
Ông Vũ Viết Ngoạn điều phối phiên thoả luận thứ hai. Ảnh: Giang Huy.

Ông đặt câu hỏi cho Phó thủ tướng Vương Đình Huệ: "Từ góc độ Chính phủ ông có những đánh giá và nhận định như thế nào về xu hướng phát triển thanh toán di động tại Việt Nam?".

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, bối cảnh toàn cầu hoá thanh toán di động là xu thế tất yếu không ai có thể cưỡng lại và đứng ngoài cuộc. Xu thế này mang lại nhiều lợi ích cho các chủ thể: người dân, doanh nghiệp, Nhà nước.

"Xu hướng này chắc chắn sẽ bùng nổ tại Việt Nam và thế giới thời gian tới", ông nhấn mạnh.

Ông cho biết, trong thời gian tiếp kiến ngắn với Chủ tịch Alibaba - Jack Ma bên lề VEPF 2017 nhưng ông rất đồng tình với quan điểm, rằng thanh toán di động còn mang lại sự minh bạch cho nền kinh tế. Ông đề nghị các bộ ngành nghiên cứu thêm phát triển thanh toán điện tử trong quản lý nền kinh tế phi chính thức ở Việt Nam, hiện tỷ trọng này chiếm phần lớn tại các vùng đô thị, nông thôn. Quản lý được khu vực này sẽ giúp nền kinh tế phát triển bình đẳng hơn, chống xói mòn trong thu thuế.

Tuy nhiên, lợi ích của ngân hàng trong xu thế này chưa được đề cập nhiều. Hiện tại ngân hàng Việt Nam chủ yếu sống dựa vào dịch vụ tín dụng, trong khi dịch vụ phi tín dụng rất ít. Mỗi khi một chủ thể tham gia quá trình hệ sinh thái này còn nghĩ tới cái tôi của mình thì không thể phát triển được. Chính phủ, cá nhân tôi rất ủng hộ và cam kết mạnh mẽ trong việc phát triển thanh toán di động và để xu thế này phát triển bùng nổ tại Việt Nam.

"Phổ cập để đi nhanh, để chúng ta không tụt lại phía sau. Đi nhanh để không một ai thụt lại phía sau trong quá trình này", Phó thủ tướng nhấn mạnh. 

10h15

Jack Ma tới tham dự VEPF 2017

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 13
Jack Ma đến tham dự VEPF 2017. Ảnh: Giang Huy.

Hơn 10h, tỷ phú Jack Ma đã có mặt tại Diễn đàn thanh toán điện tử VEPF 2017 và có cuộc gặp với Phó thủ tướng Vương Đình Huệ. 

Một trong những chủ đề Jack Ma sẽ nói tại phiên 3 của chương trình VEPF 2017 là câu chuyện về thanh toán điện tử của Alibaba tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới – Trung Quốc.

Jack Ma là tỷ phú tự thân nổi tiếng của Trung Quốc, với tài sản 39,6 tỷ USD, theo Forbes. Ông sinh năm 1964 tại Hàng Châu, từng là giáo viên tiếng Anh trước khi đồng sáng lập hãng thương mại điện tử Alibaba năm 1999. Doanh thu hãng này trong 12 tháng, đến hết tháng 3, là 23 tỷ USD. Alibaba niêm yết tại New York năm 2014 và là IPO lớn nhất thế giới khi đó. Ngoài thương mại điện tử, Alibaba còn hoạt động trong các lĩnh vực như dịch vụ tài chính, thanh toán online, điện toán đám mây, logistics và phim truyện.

10h01

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 14
Ông Nguyễn Bá Diệp.

Ông Nguyễn Bá Diệp - Phó Chủ tịch MoMo chia sẻ, trước đây ông thường cho rằng ví điện tử và Fintech là đơn vị cạnh tranh với ngân hàng, nhưng giờ ông thấy không phải vậy. Giá trị của Fintech là giúp phát triển công cụ tài chính tổng quát, giúp phát triển xã hội thanh toán không dùng tiền mặt. 

Như Ân Độ họ rất phát triển lĩnh vực thanh toán trên di động. Tại các nước này, ví điện tử được sử dụng theo các chức năng cơ bản  như: Thanh toán: chuyển tiền giữa các đối tượng (cá nhân, doanh nghiệp, chính phủ). Dịch vụ tài chính: Nhận tiền vay từ các tổ chức tài chính, gửi tiền tiết kiệm, mua bảo hiểm. Và hiện giờ, trong vòng một giờ đồng hồ thì người dân họ có thể tiếp cận được dịch vụ tài chính. 

Tại Việt Nam, thanh toán di động mới đang ở bước đầu tiên - là công cụ giữa cá nhân với doanh nghiệp. Việc thanh toán các dịch vụ công của Chính phủ, cũng như phối hợp với ngân hàng để tận dụng nguồn lực trong dân (microsavings) cũng như đẩy mạnh tài chính tổng quát vẫn chưa diễn ra. Nhà nước vẫn đang sử dụng hệ thống tài chính truyền thống để triển khai các dịch vụ này, trong khi thanh toán di động là giải pháp công nghệ đơn giản và chi phí thấp hơn.

Đối với MoMo, ngay từ đầu, công ty đã rất chú trọng đến việc mở rộng thanh toán cho các dịch vụ công cơ bản (điện, nước, viễn thông, internet, truyền hình cáp) và thu hộ các khoản vay cho các công ty tài chính tiêu dùng và ngân hàng. Theo ông Diệp, hiện MoMo có 8 triệu người dùng dịch vụ. Và hiện Nhà nước Việt Nam coi Mobile Payment là chiến lược quốc gia thì được xem là nền tảng tốt để xây dựng kinh tế không tiền mặt. Thời gian tới, theo ông, nếu cho thanh toán dịch vụ công thì sẽ thúc đẩy nhanh tiến trình không dùng tiền mặt. Thể hiện công nghệ thay đổi thế giới, thay đổi con người. 

9h58

Bà Đàm Thị Thu Thuỷ: Tâm lý người tiêu dùng e ngại có cản trở gì trong phát triển mobile payment?

Jack Ma: Xã hội không tiền mặt đã đến rất gần - 15
Bà Đàm Bích Thuỷ.

Ông Đào Minh Tuấn - Phó tổng giám đốc Vietcombank nhìn nhận, tâm lý khách hàng hiện vẫn quen "giao hàng dùng tiền mặt". Việc ngân hàng thu phí thời gian qua cũng tạo tâm lý, cản trở khách hàng chuyển sang thanh toán mobile payment. Bên cạnh đó là yếu tố tiện lợi, an toàn.

"Cơ bản khách hàng ủng hộ sử dụng, nhưng trong vài trường hợp chúng tôi cũng gặp khó khăn trong phát triển dịch vụ này. Chúng tôi mong Chính phủ, các Bộ, ngành sẽ có những giải pháp về chính sách giúp dịch vụ này phát triển  nhanh, tiện lợi ở Việt Nam", ông Tuấn kỳ vọng. 

Chia sẻ điều này, ông Trần Công Quỳnh Lên - Phó tổng giám đốc VietinBank bổ sung, thanh toán là hành động cuối cùng phục vụ của con người. Để phát triển thanh toán ngân hàng không thể đứng một mình, mà cần có hệ sinh thái kết nối giữa ngân hàng với các đơn vị cung cấp dịch vụ: du lịch, y tế, viễn thông... như Lazada, Adayroi... 

"Thanh toán cần lồng ghép vào nhu cầu này như hành động cuối cùng. Chúng tôi muốn kết hợp với các đơn vị cung cấp dịch vụ để phát triển dịch vụ thanh toán", ông Lân nói. 

9h50

Ông Nguyễn Quang Hiền Huy - Phó tổng giám đốc, Giám đốc Điều hành ngành hàng Thiết bị Di động Công ty Điện tử Samsung Vina

Bà Đàm Bích Thủy: Hầu hết điện thoại Samsung vẫn đang ở mức giá rất cao mới có thể sử dụng được Samsung Pay. Liệu Samsung có triển khai Samsung Pay trên những thiết bị có mức giá  trung bình?

Ông Nguyễn Quang Hiền Huy - Phó tổng giám đốc, Giám đốc Điều hành ngành hàng Thiết bị Di động Công ty Điện tử Samsung Vina: Samsung Pay có đặc điểm số hóa các thẻ ngân hàng trên thiết bị di động. Với công nghệ độc quyền, Samsung Pay có thể dùng được ở hầu hết các thiết bị quẹt thẻ ở Việt Nam. 

Samsung Pay mới ra mắt ở Việt Nam từ tháng 9/2017, nhưng mới hỗ trợ các loại sản phẩm có giá trên 8 triệu. Cùng với việc làm việc với các ngân hàng, chúng tôi sẽ nỗ lực phổ cập Samsung Pay tới các dòng điện thoại giá trị 5 triệu đồng trở lên với mục tiêu cuối cùng là tạo ra một cú h&ia