Truyền thông xã hội hiện là ứng dụng internet phổ biến, là nền tảng kết nối gia đình bạn bè mạnh mẽ, cũng như tìm kiếm các cá nhân có chung sở thích thông qua nhiều chủ đề khác nhau. Có tuổi đời hơn một thập kỷ, từ năm 2004 đến nay, Facebook hiện vẫn đang dẫn đầu trong lĩnh vực truyền thông xã hội, với 2,23 tỷ người dùng trên khắp thế giới, đồng thời là ứng dụng mạng xã hội phổ biến nhất tại Mỹ với hơn 168 triệu người dùng.
Hơn 2 tỷ người đang tìm kiếm kết nối trực tuyến góp phần không nhỏ vào lượng người tham gia mới Facebook thường xuyên. Tuy nhiên, trước khi lướt điện thoại qua hàng dài quyền cho phép truy cập và lựa chọn "Có" (Yes) để cấp quyền cho ứng dụng này biết được mọi thao tác và dữ liệu thiết bị bạn đang có, hãy nhìn dữ liệu facebook sẽ thu thập từ người dùng để bạn có thể ra quyết định sáng suốt xem đây có thật sự là ứng dụng dành cho bạn hay không.
Trong khi Facebook dường như không được thẳng thắn lắm với bộ dữ liệu thu thập được, nó càng trở nên mờ ám hơn khi nhấn mạnh đến những khía cạnh khác, việc thu thập dữ liệu chẳng hề bí mật. Bạn hoàn toàn có thể truy cập trang Facebook với tiêu đề "What categories of my Facebook data are available to me" (Tạm dịch: "Danh mục dữ liệu Facebook hiện hữu của tôi") để xem một loạt danh sách liệt kê những thứ được thu thập và lưu giữ. Dưới đây là một số điểm nổi bật:
Thẻ tín dụng
Không lấy làm ngạc nhiên vì có nhiều người mua hàng trên facebook, các giao dịch có thể là game, vé tham dự sự kiện, các khoản gây quỹ… Những giao dịch này được thực hiện thông qua thẻ tín dụng và Facebook có một tệp lưu trữ chúng. Nghe có vẻ hợp lý, nhưng bạn nên tạm dừng lại và cảm thấy lo lắng khi trong vụ hack gần đây, Facebook đã làm lộ thông tin của 30 triệu người dùng.
Hơn nữa, Facebook lưu lại bản đối chiếu các giao dịch này, do đó, có thể dễ dàng theo dõi luồng tiền chi tiêu và sử dụng chúng để xây dựng hồ sơ cá nhân của bạn.
Dữ liệu điện thoại
Facebook tiếp tục trở nên phổ biến trên smartphone, thực tế năm vừa qua cho thấy, 63% người dùng sử dụng Facebook trên nền tảng điện thoại, phổ biến hơn một chút so với máy tính, xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục trong những năm tiếp theo. Mặc dù ứng dụng Facebook cần được cài đặt để có thể sử dụng, đây được xem như là ví dụ cho ứng dụng "Gabby", tức là sẽ cố gắng thu thập thật nhiều dữ liệu người dùng.
Hầu hết chúng ta sẽ đồng ý cho Facebook truy cập danh bạ nhằm mục đích tìm kiếm bạn bè và mở rộng kết nối.
Tuy nhiên, nhiều người dùng không nhận ra rằng ứng dụng Facebook của họ đã khai thác nhiều hơn thế. Đặc biệt, trên nền tảng Android, đã có các báo cáo về việc Facebook có quyền truy cập và lưu trữ dữ liệu về lịch sử cuộc gọi của người dùng, bao gồm các cuộc gọi đơn lẻ trong suốt nhiều năm.
Nếu chừng này là chưa đủ, Facebook còn có thể khai thác dữ liệu từ tin nhắn SMS, bạn biết đấy, tất cả các văn bản đó được gửi đi liên tục. Họ cũng áp dụng thuật toán để cố gắng xác định công việc từ các liên hệ cá nhân. Gửi tin nhắn thông qua Facebook Messenger dưới một dạng khác dạng ký tự (text), và Facebook sẽ có tin nhắn này. Điều thú vị là danh bạ điện thoại, lịch sử cuộc gọi và tin nhắn SMS đều hoàn toàn không được đề cập đến trong danh sách các loại dữ liệu mà Facebook thu thập.
Quảng cáo hướng đối tượng dựa trên sở thích
Học theo mô hình kiếm tiền của Google thông qua quảng cáo ưu tiên hướng đối tượng gần đây, Facebook đã có được 98% thu nhập từ kinh doanh quảng cáo. Và quảng cáo hướng đối tượng sẽ còn đạt kết quả cao hơn khi họ nắm được nhiều thông tin hơn về đối tượng khán giả.
Vì vậy, Facebook tiếp tục giữ những bản đối chiếu mọi lượt like và dislike dựa trên hoạt động quá khứ. Đơn cử như khi bạn thích một quan điểm chính trị nào đó, mặc dù Facebook khẳng định họ không báo trực tiếp các thông tin này, các nhà quảng cáo vẫn có thể gửi quảng cáo dựa trên những gì Facebook phỏng đoán về sở thích chính trị đó của bạn.
Do doanh thu quảng cáo rất quan trọng đối với công ty, nên Facebook cũng kết hợp thu thập cả dữ liệu nhân khẩu học khác như độ tuổi, giới tính và chủ đề thảo luận bạn thích để tìm ra các quảng cáo liên quan đến bạn.
Họ cũng nhắm đến quảng cáo dựa trên những cú click chuột của bạn vào các bài quảng cáo khác, cũng như các bài đăng của bạn và các bài đăng của người khác mà bạn thích. Xét cho cùng, thay vì hiển thị quảng cáo ngẫu nhiên, tốt hơn vẫn là gửi quảng cáo cho đúng người quan tâm, chẳng hạn như quảng cáo đồ trẻ em sẽ xuất hiện khi Facebook biết người dùng đó đang mang thai, hoặc quảng cáo xe hơi khi họ biết bạn đăng một bài về việc hỏng xe và phải đứng bên đường chờ xe kéo cứu hộ.
Facebook biết rõ bạn là ai
Một phần của việc thiết lập tài khoản Facebook là đăng ảnh đại diện, cho phép dễ dàng phân biệt bạn với người khác. Ngoài ra, đối với những người có tên quen thuộc như "John Smith", nó cũng giúp cho người dùng khác nhận dạng đúng người quen khi kết bạn, để biết chắc rằng đó thật sự là John Smith mà họ từng học chung chứ không nhầm lẫn với ai khác.
Facebook còn làm được nhiều điều hơn thế, họ sử dụng trí tuệ nhận tạo giúp nhận diện khuôn mặt thông qua các bức ảnh trên hồ sơ người dùng và biến chúng thành một cơ sở dữ liệu lớn. Người dùng biết được điều này khi họ được tự động gắn thẻ trong ảnh của người khác mà không ai gắn thẻ bằng tay trước đó cả.
Đầu năm nay, điều đó thậm chí còn dẫn đến một vụ kiện tập thể. Nhiều người dùng tuyên bố rằng họ rõ ràng không đồng ý tuân thủ quy trình nhận diện khuôn mặt, cũng như việc tạo và lưu trữ các mẫu khuôn mặt của họ. Một lần nữa, danh sách dữ liệu được phép thu thập dài dằng dặc của Facebook không đề cập bất cứ điều gì liên quan đến việc lưu trữ khuôn mặt cả.
Facebook ghi nhớ mọi thứ
Trong khi nhiều người dùng trong chúng ta không thể nhớ nổi chúng ta đã ăn gì vào bữa sáng thì Facebook nhớ mọi thứ - gần như là vậy. Họ biết chính xác ngày giờ bạn tạo tại khoản, mọi bạn bè và đã từng là bạn bè của bạn, và tất cả những bài bạn đã từng viết. Facebook cũng biết bạn làm gì, học trường nào. Và danh sách dài tình trạng những mối quan hệ của bạn.
Nếu điều đó vẫn chưa đủ đáng sợ, hãy nhìn đến Dịch vụ vị trí của Facebook (Facebook Location Service), họ biết chính xác bạn đang ở đâu, tất cả mọi nơi bạn đặt chân tới. Chắc chắn rồi, bạn có thể tránh được điều này, nhưng có rất nhiều người, đã đồng ý với điều này như mặc định mà không biết rằng "ông anh Facebook" vẫn luôn theo dõi mỗi bước họ đi.
Theo Shirley (Vnreview.vn)
